تصویر زن در سینما (تحلیلی بر ده فیلم دهه 1380 سینمای ایران)

با نزدیک‏تر شدن رویکردها و ایده‏ های علمی و هنری به همدیگر و مطرح‌شدن نسبت بین جامعه و هنر، تصویر ارائه‏شده از گروه‏های مختلف، به‌ویژه گروه‏های فرودست جامعه، از جمله زنان، در رسانه‏ها به موضوعی جدی برای پژوهش بدل شد. مقاله حاضر می‏کوشد با اتکای به ایده‏های نظریه فمینیسم و رویکرد گفتمان‏کاوی، نحوه بازنمایی این تصویر را در آثار سینمایی (ده فیلم) دهه 1380 در ایران توصیف و نسبت تصاویر برساخته آن‌ها را با گفتمان‏های سیاسی غالب در این دوره تحلیل کند. بر‌اساس یافته‏ها، در بیشتر فیلم‏ها، بازنمایی زندگی زنان به سمت مدرن‏تر‌شدن و متمایل به ایده‏های غیرمردسالارانه می‏رود، اما این زنان مدرن هم هرگز در حالتی قطبی قرار نمی‏گیرند. آنان هم‌زمان ویژگی‏های اصلی هر دو گفتمان را با خود دارند. با توجه به کلیت تصاویر، به‏رغم تاثیرپذیری این آثار از نگرش کارگردانان و تعلقات گفتمانی آن‌ها، جلوه‏هایی بازتابی از شرایط اجتماعی مسئله «زنانگی و مردانگی» در این فیلم‏ها دیده می‏شود. گویی بازتابی از شرایط گذار واقعی جامعه از مرحله سنتی‏تر به مدرن‏تر در فیلم‏ها نیز وجود دارد.

The Image of the Woman in the Cinema(Analysis of Ten Film of the 80s of Iranian Cinema)

AbstractAs scientific and artistic approaches and ideas became closer to each other, and raising the relationship between society and art, the image presented by various groups, especially the lower classes of society, including women, became a serious subject for research in the media. Based on the ideas of feminist theory and discourse approach, the present article describes how this image is represented in the films (ten films) of the 2000s in Iran. This article analyzes the relationship between the images created by them and the dominant political discourses in this period. According to the findings, in most films, the representation of women’s lives tends to be more modern and inclined to nonepatriarchal ideas, but these modern women, never find themselves in a polar state. They have the main features of both discourses at the same time. Considering the whole images, in spite of the fact that these works are influenced by the directors’ attitudes and their discourse affiliations, there are reflections of the social conditions of the issue of femininity and masculinity in these films. It is as if there is a reflection of the conditions of the real transition of society from the traditional to the more modern stage in the films as well.