مظاهر و کارکردهای آناهیتا، الهۀ زن در ایران باستان (مطالعۀ نقش‌مایه‏ های ظروف زرین و سیمین ساسانی حاوی نقش این الهه)

آثار هنری ایران، همچون هنر فلزکاری، در طول ادوار تاریخی، انعکاس‌دهنده‏ اندیشه‏ها و دیدگاه‏های مختلفی از جمله مسائل سیاسی، اقتصادی، آیینی و مذهبی بوده و در این میان آثار فلزی دوره ساسانی، که از نظر تعدد و تنوع نقوش در نوع خود بی‏نظیرند، بهترین نماینده انتقال باورها و تفکرات جامعه عصر خود محسوب می‏شوند. یکی از عناصر پرتکرار تزیین، از لحاظ نقوش به تصویر کشیده شده روی ظروف زرین و سیمین دوره ساسانی‏، نقش زنان یا اگر تیزبینانه اشاره شود، نقش ایزدبانوی آناهیتاست. در ظروف این دوره، آناهیتا به صورت زنی نیمه‌برهنه و خوش‌اندام، به همراه نقوشی فرعی همچون نیلوفر، سگ، ماهی، عقاب، انار، نوزاد، انگور، سبوی آب و... به تصویر درآمده است. مطالعات و بررسی‏های انجام‌گرفته اثبات می‏کند اشیای موجود در دستان این الهه و نقوش گیاهی، انسانی و حیوانی قرارگرفته در صحنه‏ نمایش او به نوعی اوصاف، مظاهر و کارکردهای وی را نمایانگر می‏کند که در اوستا به طور کامل در مورد آن سخن به میان آمده و بر همین اساس می‏توان گفت که هنرمندان دوره ساسانی با آگاهی کامل از باورهای اسطوره‏ای و مذهبی زمان خود به انتخاب این نقوش پرداخته‏اند.

Anahita symbols and functions, The goddess of woman in ancient Iran(the study motif of Sassanid Golden and silver vessels contains the role of goddess)

Iranian artworks such as metal, during the historical periods, reflect the ideas and viewpoints, such as political, economical, and religious ritual. Among this metal work of Sasanian period are due to frequency and variety of designs and considered a paradigm of belief and thought of this era. The figures of womens and If shrewdly pointed out, the figures of the goddess Anahita; is one of the greatest groups of motifs depicted on the golden and silver vessels of the Sassanid period. In the containers of this period , arәdvīsūraAnahita as a beautiful woman , half naked , in the middle or in the different directions, with minor painting such as lotus , dogs , fish, eagle , pomegranate, baby , grapes , the jug water and etc . is depicted. current article that considered 23 vessels contain Anahita legend, demonstrated that the objects in the hands of this goddess and plant, human and animal motifs in her scene, Somehow, represent descriptions , manifestations and functions that entirely has been spoke about it in avesta. and thus we can say that Sassanid artists wisely choosed this designs with full knowledge about mythical and religious beliefs in same time. This research is based on descriptive and historical method and data collection and information library