تحلیل نشانه شناسی اجتماعی فیلم نامه آژانس شیشه ای

گفتار هر فرد ارائه دهنده باورها، ارزش ها و جهان بینی هایی است که به‌صورت نهفته در زبان فرد جای می گیرند و افراد ناخواسته آنچه را که می‌اندیشند، بر زبان خود جاری می سازند. استفاده از این خاصیت زبانی، روشی مناسب برای پیشبرد اهداف رسانه ها خواهد بود، تا جایی که آنها قادرند با استفاده از این ویژگی، ایدئولوژی‌ای را مثبت تلقی کرده، آن را برجسته کنند و یا ایدئولوژی‌ای را منفی نشان داده، آن را به حاشیه برانند. در این میان، فیلم های سینمایی نیز از این قاعده جدا نیستند. به همین منظور، ما در این مقاله فیلم نامه »آژانس شیشه ای«، نوشته ابراهیم حاتمی کیا را از منظر نشانه شناسی اجتماعی مورد تحلیل قرار دادیم و متوجه شدیم زندگی در فضای دوقطبی، بر ذهن او بی‌تاثیر نبوده است. برای این کار از دو ابزار فرانقش اندیشگانی (در دستور نظام‌مند هلیدی) و قطب بندی »خود« و »دیگری« (بر اساس مربع ایدئولوژیک ون دایک) استفاده شده است. آن‌گاه بعد از قطب بندی شخصیت های درون فیلم نامه، دریافتیم که قطب1 بر ضلع برجسته سازی نکات مثبت »خود« بیش از ضلع های دیگر مربع ایدئولوژیک تکیه کرده است و این تکیه را با استفاده از فرایندهای مادی نشان داده و قطب مقابل بر برجسته سازی نکات منفی »دیگری« تکیه کرده و برای این کار از فرایند رابطه ای بهره برده است که این شیوه کاربرد با ویژگی های شخصیت های فیلم نامه متناسب است.

A Social Semiotic Analysis of One Screenplay: The Glass Agency

A Social  Semiotic  Analysis  of  One  Screenplay: The Glass Agency Maryam. Hosseini[1] Farhad. Sasani[2] Sara. Nazardonyavi[3]   Received: 2012/10/22 Accepted: 2013/11/17   Abstract People's speech shows their beliefs, values and views which run over their tongue unconsciously, in other words people say whatever they think. Using this property of language makes it possible for viewers to discover a film producer's ideology by dealing with the language of a film. In this research we have analyzed the scripts of the movie The Glass Agency  by Ebrahim Hatamikia. In this research we have used the ideational metafunction (of Systematic Functional Grammar of Halliday) and the polarity of self and the other on the basis of the ideological square of Van Dijk . After grouping the characters of the scripts, we found that in the script of The Glass Agency, group one (the first character and his companion's) has emphasized the foregrounding of the positive points of self more than the other sides of the ideological square and has shown this emphasis by the use of the material process. But the opposite group has emphasized the foregrounding of the negative points of the other and it has made use of relational process for doing this.                                                                                Key words: social semiotics, ideational metafunction, ideological square, The Glass Agency                                [1] . Professor, Alzahra University (department  of Persian literature),      drhoseini@alzahra.ac.ir [2] . Associate Professor, Alzahra University (department  of linguistics) ,     fsasani@alzahra.ac.ir [3] . MA, Alzahra University    saranazardonyavi@alzahra.ac.ir