رمزگردانی دوزبانه‌‌‌‌‌های ترکی‌‌‌‌‌آذری- فارسی در پرتو مدل زبان ماتریس و نظریه صفر

از آنجایی که مدل زبان ماتریس تبیین بهتری از رمزگردانی درون‌جمله‌ای ارائه کرده است و نظریه صفر بر روابط هسته‑‌ متمم در گزینش ساخت‌های رمزگردانی‌شده تمرکز دارد، تحقیق حاضر در مطالعه رمزگردانی درون‌جمله‌ای ترکی‌‌‌‌‌‌آذری‑‌ فارسی، این دو دیدگاه را مبنای کار خود قرار داده است. داده‌ها با ضبط و یادداشت‌برداری از تعاملات معلمان دوزبانه و دانش‌آموزان (100 نفر دانش‌آموز و 12 نفر معلم) یک مدرسۀ ابتدایی جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها نشان داد که عناصر یا سازه‌های زبان فارسی به‌طور کامل در چارچوب نحوی‑‌‌ساخت‌واژی زبان ترکی‌‌‌‌‌‌آذری تلفیق می‌شوند زیرا تمامی تکواژهای سیستمی ساخت‌های رمزگردانی‌شده از زبان ترکی‌‌‌‌‌‌آذری انتخاب می‌شوند و آرایش سازه‌ها در این ساخت‌ها از نحو و دستور زبان ترکی‌‌‌‌‌‌آذری پیروی می‌‌‌‌‌کنند، بنابراین درساخت‌های رمزگردانی شده، زبان آذری به‌عنوان زبان ماتریس و زبان فارسی به‌عنوان زبان درونه نقش ایفا می‌کنند. گروه اسمی و گروه حرف ‌اضافۀ زبان فارسی که از لحاظ آرایش سازه‌ای هسته‌آغاز و برعکس آرایش هسته‌پایان گروه‌‌های معادل خود در زبان ترکی‌‌‌‌‌‌آذری هستند به‌صورت جزیره زبان درونه در چارچوب نحوی‑ساخت‌واژی زبان ترکی‌‌‌‌‌‌آذری قرار می‌گیرند. اما ظاهر شدن گروه کمیت‌نمای فارسی در جملات زبان ترکی‌‌‌‌آذری به‌عنوان جزیره زبان درونه، پیش‌بینی مدل ماتریس در تشکیل جزایر زبانی را نقض می‌کند زیرا هر دو زبان فارسی و ترکی‌‌‌‌‌‌آذری آرایش سازه‌ای یکسانی در گروه کمیت‌نماها دارند. در ادامه، ساخت‌های گروهی رمزگردانی‌شده بر اساس نظریه صفر مورد مطالعه قرار گرفت و در میان داده‌ها نمونه‌هایی یافت شد که با نظریه صفر مبنی بر نقش تعیین‌کنندگی هسته‌ها در آرایش ساخت‌های رمزگردانی شده، مطابقت نداشت. در نهایت، تحلیل داده‌ها نشان داد که در گزینش یکی از دو نوع آرایش نحوی متفاوت زبان‌های شرکت‌کننده در ساخت‌های رمزگردانی‌شده، علاوه بر عوامل زبانی (بسامد بالای واژه‌ها)، عوامل غیرزبانی (برجستگی مفاهیم در ذهن فرد دوزبانه) نقش اساسی دارند. 

Azari-Turkish/Persian Bilinguals’ Code-Switching based on Matrix Language Frame Model (MLF) and Null theory

AzariTurkish/Persian Bilinguals’ CodeSwitching based on Matrix Language Frame Model (MLF) and Null theoryAbdolhossein Heydari[1]Seyyed Mehdi Samaei[2]Latif Attari[3]Afsar Rouhi[4]Received: 2012/4/20Accepted: 2013/4/19 AbstractThis paper attempts to explore Turkish/Persian intrasentential codeswitching employing the matrix language frame model (MLF), due to its high explanatory power in intrasentential codeswitching, and null theory, which focuses on the role of the head in determining the phrase structure configuration of its complements in codeswitching. The data were collected from a primary school by taperecording and notetaking of interaction taking place between the bilingual teachers (n = 12) and students (n = 100). The data analysis provided evidence to claim that Turkish and Persian were taken as matrix language (ML) and embedded language (EL), respectively because Turkish language constitutes the grammatical configuration of mixed sentences and all system morphemes in such sentences also belong  to Turkish. But Persian quantifier phrases in Turkish morphosyntactic frame were incompatible with MLF model prediction as EL islands. Examining the data according to null theory also challenges the role of the head in determining the phrase structure configuration of its complements in codeswitching. As it became clear from the data collected, both the high frequency of words and their conceptual significance in the bilingual mind can be taken as determining factors in selecting one of the two different grammatical structures of the languages involved in codeswitched phrases and dependent clauses.Key words: codeswitching, matrix language frame model, null theory, matrix language, embedded language  [1] PhD Candidate in Linguistics, Payame  Noor University, Tehran, Iran.[2] Assistant Professor, Iranian Research Institute for Information Science and Technology (IRANDOC).[3] Assistant Professor, Payame  Noor University, Ardabil, Iran.[4] Assistant Professor, Payame  Noor University, Ardabil, Iran.