واژگانی‌شدگی، چارچوبی برای تبیین فعلِ

واژگانی‌شدگی، چارچوبی برای تبیین فعلِغیر‌ساده حرکتی در زبان فارسی ندا ازکیا فرهاد ساسانی آزیتا افراشی تاریخ دریافت: 5/10/90تاریخ تصویب: 18/3/92چکیدهبا توجه به وجود مفهوم حرکت در همه زبان‌های دنیا، برخی از زبان‌شناسان ازجمله لیونارد تالمی تلاش کرده‌اند نشان دهند این مفهوم به شکل‌های مختلف در زبان‌های مختلف رمز‌گذاری می‌شود. بر همین اساس، کوشیده‌اند زبان‌ها را به رده‌های مختلف تقسیم‌بندی کنند. به این ترتیب، خودِ مفهوم حرکت به دو صورت فعل ساده و فعل غیرساده تجلی می‌یابد. با توجه به بحث‌برانگیزبودن مقوله فعل، به‌ویژه فعل غیر‌ساده، در زبان فارسی، در مقاله حاضر تلاش شده است تا توصیفی از فعل‌های حرکتی غیرساده در چارچوب الگوهای واژگانی‌شدگی ارایه شود و از منظری معنایی و شناختی تبیین گردد. بر این اساس، مشخص شد برروی پیوستاری از نهایت واژگانی‌شدگی تا نهایت قمر‌محوری، برخی از فعل‌های غیر‌ساده مانند فعل‌های ساده در قطب واژگانی‌شدگی جای می‌گیرند و بقیه آنها براساس میزان زایایی و رفتار نحوی‌شان، برروی این پیوستار پراکنده می‌شوند. واژه‌های‌کلیدی: فعل غیرساده، فعل حرکتی، زبان فارسی، واژگانی‌شدگی