نگاه زایشی به مقوله دستوری مصدر در زبان فارسی(ره‏یافت ها و راه‏حل ها)

نگاه زایشی به مقوله دستوری مصدر در زبان فارسی(ره‏یافت ها و راه‏حل ها)ابوالفضل مصفا جهرمی تاریخ دریافت: 15/6/90تاریخ تصویب: 25/9/91چکیدهمقوله دستوری مصدر در زبان فارسی، از‏جمله موضوع‏هایی است که باید بیشتر درباره‏اش تامل و تحقیق کرد. در دستورهای سنتی، مصدر هم اسم معرفی شده است و‏هم فعل، و در بررسی‏های اخیر نیز به‏صورتی عمیق به این موضوع نپرداخته اند. بر‏اساس گرایش غالب در زبان فارسی، مصدر، نوعی اسم است؛ اما شواهدی نیز در زبان فارسی وجود دارند که فعلی‏بودن (فعل‏گونه‏بودن) مصدر را اثبات می‏کنند. مصدرهای فارسی، قابلیت مجهول‏شدن، سببی‏شدن و نیز منفی‏شدن مانند فعل‏های زمان دار را دارند. در‏مقابل شواهد دالّ‏بر فعلی‏بودن مصدر، برخی شواهد نیز بیانگر اسم‏بودن مصدر‏های فارسی‏اند که بررسی بیشتر درباره این مسیله را الزام می‏کنند. در این مقاله، ویژگی های فعلی مصدر را بررسی کرده و ضرورت پژوهش عمیق تر را درباره ویژگی های اسمی این سازه، برای محققان بیان کرده‏ایم. ره‏یافت این مقاله، نگاه زایشی به مقوله‏های دستوری است. واژه‏های کلیدی: مصدر، مجهول، سببی، مشخصگر، ضمیر انتزاعی، نقش تتا.