|
|
چگونگی اشتقاق مفاهیم غیرمکانی از مفهوم مکانی حرف اضافه «در» درحوزه معناشناسی شناختی و براساس نظریه LCCM
|
|
|
|
|
نویسنده
|
افخمی علی ,اصغری سیده زهرا
|
منبع
|
زبان پژوهي - 1391 - دوره : 4 - شماره : 7 - صفحه:27 -48
|
چکیده
|
حرف اضافه «در» یکی از حروف اضافه مکانی فارسی و روشنترین مفهومش، بیانگر رابطه هندسی- فضایی بین شی متحرک (tr) و زمینهای (lm) است که در آن واقع شده است؛ اما این واژه درکنار مفهوم مکانیاش، مفاهیم غیرمکانی یا حالتی متعددی را هم منتقل میکند. حال، سوال این است که آیا این مفاهیم، مستقل از هم هستند و بهطور تصادفی، به یک صورت واژگانی واحد نسبت داده شدهاند یااینکه به هم مربوطاند و ریشهای مشترک دارند. فرضیه مقاله حاضر، این است که پیامدهای نقشی متعلق به مفهوم مکانی حرف اضافه «در»، نقطه اتصال و ارتباط مفاهیم غیرمکانی این واژه با مفهوم مکانیاش هستند. برای روشنشدن این مطلب، نخست، براساس مثالهای موجود در متون نوشتاری معمول در زبان فارسی، کاربردهای مفهوم مکانی این حرف اضافه و پیامدهای نقشی مرتبط با این مفهوم را در بافتهای مختلف بهدست آوردهایم؛ سپس بافتهایی را شناسایی کردهایم که در آنها، زمینه جداشدن پیامدهای نقشی از فضاهای سازنده اولیهشان، یعنی رابطه هندسی- فضایی بین شی و زمینه در مفهوم مکانی این واژه فراهم میشود؛ آنگاه به جداشدن پیامدهای نقشی مربوط به مفهوم مکانی این حرف اضافه، تبدیلشدن آنها به متغیرهای مستقل و درنهایت، شکلگیری مفاهیم غیرمکانی برای حرف اضافه «در» پی بردهایم؛ به این ترتیب، ارتباط بین مفاهیم بهظاهر دور از هم حرف اضافه «در» را مشخص کرده و درنتیجه، چندمعناییبودن آن را ثابت کردهایم.
|
کلیدواژه
|
حرف اضافه در ,چند معنایی ,نظریه LCCM
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, دانشگاه تهران, ایران, همدان, دانشگاه علوم پژشکی همدان, ایران
|
پست الکترونیکی
|
asghari222ir@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|