تحلیل نحوی ساخت کنایی بر‏پایه شواهدی از زبان کردی

هدف از نگارش این مقاله، به دست‏دادن تحلیلی جامع از نحو ساخت کنایی برپایه مشاهدات داده های زبان کردی است. در این پژوهش، با استناد به سیر تاریخی فعل‏های کنایی و همچنین ذکر شواهدی از ساخت های شبه کنایی، مانند گزاره «داشتن»، گزاره «خواستن»، شکل مجهول تز فعل‏های دو‏مفعولی و نمونه های مشابه از لهجه هورامی، استدلال کرده‏ایم که الگوی کنایی، در ساخت‏هایی نمایان می‏شود که فعل متعدی (کنایی) نتواند به مفعول، حالت مفعولی بدهد و فاعل توسط یک هسته الحاقی، با گروه فعلی ادغام شود. در این تحلیل، گروه اسمی مفعول، با‏وجود فعل متعدی غیر‏مفعولی، با هسته گروه زمان، ارتباطی از‏نوع تطابق می یابد و از این طریق، حالت فاعلی می‏گیرد. گروه اسمی فاعل نیز در جایگاه مشخصگر گروه الحاقی، وارد مرحله اشتقاق می‏شود و پس‏از تطابق با هسته گروه الحاقی، حالت «به ای» می گیرد. در روی‏کرد مورد نظر در این مقاله، ساخت کنایی، الگویی جداگانه و‏یا زبان‏ویژه نیست؛ بلکه پدیده‏ای ثانویه و پیامد منطقی و طبیعی تعامل فرایند‏های مستقل در نحو زبان های کنایی است.