بازنمایی برخی مولفه‌های فضا در گفتمان روایی کودکان اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی فارسی زبان: محمول‏ها و زمینه فضایی

اختلال اتیسم یکی از اختلال ‏های عصبی-رشدی است که می‏ تواند توانایی‌های شناختی و زبانی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. از آن‌جایی‏که در گفتمان روایی به‌کارگیری هر دو حوزه شناخت و زبان ضرورت دارد، این افراد در تولید و درک روایت‌ با چالش ‏هایی روبه‌رو هستند. این پژوهش بر آن است تا با بررسی حوزه فضا، به‌عنوان یکی از مولفه ‏های جدایی‌ناپذیر ساخت هر روایت، به بررسی این حوزه و در ابعاد گسترده‌تر، حوزه گفتمان روایی در کودکان اتیسم با عملکرد بالا و مقایسه با کودکان عادی فارسی‌زبان بپردازد. در این‌راستا، بازنمایی برخی مولفه‌های فضا همچون محمول‌ها شامل محمول‌های ایستا، کنشی، کنشی-پایا و منقطع و زمینه‌ فضایی مشتمل بر اسم و ضمیر در گفتمان روایتی این دو گروه از کودکان، براساس الگوی هیکمن(hickmann, 2004) و تقسیم‌بندی‌های رابرتس و همکاران (roberts et al., 2009) مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش 20 کودک اتیسم با عملکرد بالا و 20 کودک عادی فارسی ‏زبان بود که در آزمون تولید گفتمان روایتی براساس دو داستان تصویری «اسب» و «گربه» هیکمن (hickmann, 2004) شرکت کردند. داده‌های گردآوری‌شده پس از بررسی و توصیف، با به‌کارگیری آزمون یومن-ویتنی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد عملکرد کودکان دارای اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی در بازنمایی محمول‌های ایستا، کنشی، کنشی-پایا و همچنین زمینه‌ فضایی شامل اسم و ضمیر به‏ طور معناداری متفاوت (p<0.05) بود. به نظر می‌رسد عملکرد ضعیف کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا در مقایسه با کودکان عادی در بازنمایی برخی مولفه ‏های فضا همچون محمول‌ها و ضمیر در گفتمان روایتی با نقائص شناختی و زبانی آنان ارتباط دارد.

the representation of some space components in children with high-functioning autism and normal persian-speaking children’s narrative discourse: predicates and spatial ground

autism is one of the most common neuro-developmental disorders that can influence an individual’s cognitive and linguistic abilities. since it is necessary to make use of both cognitive and language abilities in narrative discourse, autistic individuals face a challenge in narrative production and comprehension. therefore, the present study aims to investigate the space domain, as one of the inseparable components of each narrative, and in a broader context, narrative discourse in children with high-functioning autism and normal persian-speaking children. to this end, the representation of some components of space such as predicates (including static, active, active-accomplishment, and semelfactive) and spatial grounds (including nouns and pronouns) in the narrative discourse of children with high-functioning autism and normal children was studied based on hickman (2004) and roberts, barjastefc delforooz and jahani’s classification (2009).