نقش حافظه در پردازش واج ‌شناختی و نحوی به هنگام خواندن در کودکان طبیعی و خوانش‌ پریش فارسی زبان

در مقاله حاضر ارتباط و همبستگی عملکرد حافظه با آگاهی نحوی و واج شناختی در درک خواندن در کودکان خوانش پریش و طبیعی مورد بررسی قرار گرفته‌است. در این بررسی، برای روشن‌شدن نقش حافظه در پردازش واج شناختی و نحوی در درک خواندن سه نوع همبستگی در کودکان طبیعی و خوانش پریش مورد بررسی قرار گرفته اند: 1- همبستگی آگاهی واج‌شناختی با توانایی حافظه؛ 2- همبستگی آگاهی نحوی با توانایی حافظه؛ 3- همبستگی توانایی حافظه با توانایی درک خواندن. به این منظور،40 دانش‌آموز طبیعی پایه دوم و سوم ابتدایی و 20 دانش آموز خوانش پریش پایه دوم و سوم ابتدایی با استفاده از چهار آزمون محقق‌ساخته شامل آزمون آگاهی نحوی، آگاهی واج شناختی، آزمون حافظه (فراخنای خواندن) و آزمون درک خواندن مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش نشان داد که اولاً کودکان طبیعی در همه آزمون ها نسبت به کودکان خوانش پریش عملکرد بهتری دارند. دوماً، حافظه نقش موثری را در پردازش واج-شناختی و نحوی در دو گروه کودکان در فرایند خواندن بر عهده دارند. زیرا میان عملکرد حافظه و آگاهی واج-شناختی همچنین عملکرد حافظه و آگاهی نحوی در دو گروه کودکان همبستگی مثبت وجود داشت که نشان می دهد حافظه فعال، مکانی برای پردازش فعالانه واجی و نحوی در خواندن است. یافته دیگر پژوهش، وجود همبستگی میان درک خواندن و عملکرد حافظه در دو گروه بود که این هم نشان‌ دهنده نقش فعال حافظه، در درک خواندن در دو گروه کودکان طبیعی و خوانش پریش است.