|
|
متغیرهای موثر در ظهور / عدم ظهور «را» در گفتار گویشوران فارسیزبان
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ترکاشوند زهرا ,روشن بلقیس ,کریمی دوستان غلامحسین ,مهری آذر
|
منبع
|
زبان پژوهي - 1402 - دوره : 15 - شماره : 48 - صفحه:225 -250
|
چکیده
|
در پژوهشِ توصیفی-تحلیلی حاضر این پرسش مطرح است که وجود چه متغیرهایی سبب ظهور یا عدم ظهور «را» در گفتار گویشوران زبان فارسیِ معیار است. بنابراین، جملههایی تک مفعولی مطابقِ شم زبانی نگارندگان تولید شد تا براساس آنها متغیرهایِ مشخصه های معناییِ مفعول، مشخصه های معناییِ فعل، و تاثیرپذیری مفعول از فعل با استفاده از رویکردهای آیسن (aissen, 2003)، نَس (nass, 2004)، روستین (rothstein, 2008a; rothstein, 2008b)، وُن هویزینگر (von heusinger, 2008)، و بیورز (beavers, 2011) توصیف و تحلیل شوند. در زبان فارسی معیار، نه تنها جانداری گروه اسمی مفعول مستقیم، بلکه معرفگی و مشخص بودن آن نیز در ظهور و عدم ظهور «را» نقش دارد، بهگونهای که مفعول مستقیم جاندار و معرفه با «را» نمایان میشود. بنابراین، پیوستار معرفگی و جانداری همواره معنادار نیست و جملههایی وجود دارد که آن را نقض میکند. بنابراین، یافته های نگارندگان کاملاً همسو با یافته های آیسن (aissen, 2003) نیست. یافته های مقاله حاضر هم راستا با نَس (nass, 2004) نشان داد با کاهش میزان تغییر در موجودیت، میزان تاثیرپذیری نیز کمتر می شود و «را» باید در ساختار جمله حضور داشته باشد، ولی حضور مفعول موثر و متاثر در جایگاه نحوی مفعول تاثیری در امکان ظهور و عدم ظهور «را» ندارد. طبقه بندی وُن هویزینگر (von heusinger, 2008) نیز نمی تواند دلیل ظهور و یا عدم ظهور «را» را تبیین کند، زیرا افعالی وجود دارند که مفعولشان هم با «را» و هم بدون آن نمایان می شود. طبقه بندی بیورز (beavers, 2011) نیز ظهور و عدم ظهور «را» را نمی تواند تبیی ن کند، زیرا حتی افعال یک گروه نیز گاهی رفتارهای متفاوتی در پذیرش «را» نشان میدهند. همچنین، هر چه تاثیرپذیری مفعول از فعل کمتر باشد، امکان تظاهر آشکار «را» بیشتر می شود.
|
کلیدواژه
|
معنی شناسی، نشانۀ مفعولی «را»، مشخصه های معنایی مفعول، مشخصه های معنایی فعل، تاثیر پذیری، زبان فارسی معیار
|
آدرس
|
دانشگاه پیام نور مرکز تهران, دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی, گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی, ایران, دانشگاه پیام نور مرکز تهران, دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی, گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی, ایران, دانشگاه تهران, دانشکده ادبیات و علوم انسانی, گروه زبانشناسی, ایران, دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران, دانشکده علوم توانبخشی, گروه گفتاردرمانی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
mehri@tums.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a study of the factors influencing the presence or absence of “râ” in the speech of persian speakers
|
|
|
Authors
|
tarkashvand zahra ,rovshan belghis ,karimi dustan gholam hosain ,mehri azar
|
Abstract
|
the object marker râ has been extensively studied in the realm of persian speech syntax. it has been posited that this object marker serves various functions, including definiteness marking, specificity marking, topicalization, and discourse management. given the significance of the object marker râ in persian sentence structure, it has not been thoroughly explored from various semantic theoretical perspectives. as a result, this study addresses this gap by considering different semantic factors and approaches to examine the object marker râ in persian speech.the primary objective of this study is to provide a description and analysis of the factors influencing the presence or absence of râ in the persian language. to achieve this, we hypothesize that the semantic attributes of the direct object, the semantic characteristics of the direct verb, and the extent to which the direct object is affected by the verb are the three principal factors influencing the usage of râ in persian.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|