نفرین در زبان عامیانه بر اساس روش تحلیل محتوا

بخش قابل توجهی از فرهنگ و روحیات گویشوران در جامعه زبانی را می‌توان در زبان آن‌ها یافت؛ از این ‌روی، نفرین‌ها به عنوان یک بخش‌ از زبان و فرهنگ، قابلِ بررسی است. پژوهش حاضر، به روش توصیفی-تحلیلی و با هدف طبقه‌بندی مضمونیِ نفرین‌های فارسی به شیوۀ تحلیل محتوا در چارچوب نظری رابطۀ متقابل زبان و فرهنگ (زباهنگ) انجام ‌شد. نخست، با بررسی تمام گونه‌ها و نمونه‌های نفرین‌های ثبت‌شده در فرهنگ‌های معتبر زبان عامیانه، دویست و بیست و پنج نفرین گرد‌آوری شد. پس از گرد آوری داده ها و انتخاب هر نفرین به عنوان واحد تحلیل،  با استفاده از شیوۀ کد گذاری محوری مضامین اولیه بر اساس محتوا استخراج و در مرحلۀ دوم کدگذاری مضامین اصلی نفرین‌ها مشخص شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که دویست و بیست و پنج نوع نفرین ثبت شده در منبع‌های دیگر را می‌توان بر مبنای طبقه‌بندی محتوایی نفرین‌های فارسی، در ده مضمون اصلی مرگ، درد و بیماری، ‌خیرندیدن و بدبختی، عضو و نقص فیزیکی، رزق و روزی، مصیبت، حساب و کتاب، شرافت خانوادگی، بی‌سعادتی و پس از مرگ دسته‌بندی‌کرد. این ده مضمون و فراوانی‌های مربوط به آن‌ها انعکاسی از درجۀ تاثیر ارتباط متقابل فرهنگ و زبان در استفاده از نفرین‌هاست. یافته‌ها نشان‌ داد که فراوان ترین مضمون در نفرین های زبان فارسی از آنِ طبقۀ مرگ است (فراوانی= 94 نوع، معادل 77. 41 درصد). نفرین‌های دارای کمترین فراوانی دربردارندۀ مضمون بی‌سعادتی و مضمون زندگی پس از مرگ هستند که هر یک فقط 33. 1 درصد داده‌ها را تشکیل ‌می دهند. اگرچه این یافته‌ها نمایانگر فراوانی بالای نفرین‌های مربوط به مرگ در زبان فارسی هیتند، پژوهش‌های بیشتری برای درک بهتر آن‌ها در پیکره‌های نوشتاری و گفتاری فارسی پیشنهاد می شود.

A Content Analysis of Themes in Persian Curses

Undoubtedly, traces of culture and spirit of people of any language community can be found in their language. With the careful analysis of each language, one can understand the culture it reflects. Pishghadam (2012) introduces the Persian concept of Zabahang that refer to the interrelationship between language and culture. He claims that each concept like the curse in a language is one manifestation of the culture that it represents and believes that crosscultural and crosslinguistic research can use the concept of Zabahang to explore the representation of culture through language. Curse, as part of the vernacular/culture of society, is one of the most important speech acts in any language. This has been rarely noticed by researchers and it is necessary to provide a systematic classification of the themes of curses. In this study, the researchers intended to answer the following questions: What is the distribution of types of curses? Which types of curses have more tokens? And what is the connection between the types of curses and the culture of the society?