>
Fa   |   Ar   |   En
   دوگانه‌های واژگانی در شاهنامه فردوسی و کاربرد آن در آموزش زبان فارسی  
   
نویسنده غضنفری مقدم صالحه ,یاحقی محمدجعفر ,پیش قدم رضا ,ابراهیمی شیما
منبع زبان پژوهي - 1400 - دوره : 13 - شماره : 39 - صفحه:117 -145
چکیده    اهمیتِ آموزشِ زبان، زمینه‌سازِ پژوهش‌های گوناگونی بوده‌است و در این زمینه، رویکردهایی پیشنهاد شده‌است از جمله کاربستِ ادبیات در آموزش زبان. بیشتر این پژوهش‌ها، در پیوند با درن‌مایه فرهنگی و بهره‌گیری مستقیم از متن‌های ادبی یا بازنویسی آن بوده‌اند؛ اما آن‌چه هدف این جستار است الگوپذیری از چهارچوب زبانیِ این متون، برای تولید محتوای آموزشی است. اینکه کدام متن ادبی الگوی مناسبی برای آموزش زبان ارائه می‌کند؛ و چه ویژگی‌ دارد که فرایند یادگیری را آسان می‌کند، مسئله این پژوهش است. اصالتِ متن و داشتن زبانِ قابل فهم، از نخستین ویژگی‌هایی است که پژوهشگران این حوزه برای یک متن آموزشی بر شمرده‌اند. بر این مبنا، شاهنامه فردوسی به عنوان یک متن گهربار و ارزشمند که نقشی موثر در پاسداری از زبان فارسی داشته و در مقایسه با دیگر متن‌ها پیشگام بوده و زبانی زنده دارد، مرجع این پژوهش قرار گرفت. به نظر می‌رسد بررسی روابط واژگانی شاهنامه، بتواند الگوی مناسبی در تدوین محتوا وآموزش زبان فارسی به‌دست دهد. بررسی توصیفی تحلیلی روابط واژگانی در نمونه آماری  نشان داد نزدیک به 40% واژگان دارای پیوندهای دوتایی‌اند که نیمی از آن‌ها، خارج از تعریف هم‌آیندها قرار می‌گیرند، از این ‌رو، پاره‌گفته «دوگانه‌های واژگانی» پیشنهاد می‌شود. این روابط واژگانی، به صورت ناخودآگاه، با فعال کردن دانش پیشین واژگانی و دایره المعارفی، مخاطب را در درک متن یاری می‌نماید. یافته‌های آموزش زبان، بر پایه دوگانه‌های واژگانی و به‌کارگیری آن در یادگیری واژه و درک مطلب نیز نشان داد تفاوت معناداری مابین عملکرد دو گروه آزمایش و کنترل وجود دارد. همچنین این یافته‌ها تایید می‌کند کاربست دوگانه‌های واژگانی در افزایش میزان یادگیری زبان‌آموزان موثر است
کلیدواژه دوگانه‌های واژگانی، شاهنامه فردوسی، آموزش زبان فارسی
آدرس دانشگاه فردوسی مشهد, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, گروه زبان و ادبیات انگلیسی, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, گروه زبان و ادبیات فارسی, ایران
پست الکترونیکی shimaebrahimi@um.ac.ir
 
   Lexical binaries in Ferdowsi’s Shahname and their use in teaching Farsi  
   
Authors Ghazanfari Moghaddam Salehe ,Yahaghi Mohammad Jafar ,Pishghadam Reza ,Ebrahimi Shima
Abstract   
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved