بررسی جریان های اصلاح اندیشه ‏ی دینی در هندوییسم معاصر

هندوییسم از منظر تاریخ ادیان و نیز پیروان آن به مثابه‏ی یک دین قابل انعطاف و اصلاح‏پذیر جلوه نموده است. در دوران معاصر نیز به سبب تسلط اروپاییان بر هند و مواجه شدن با جریان اندیشه‏ی دینی اسلام و مسیحیت، زمینه‏های پیدایش اصلاح دینی در هندوییسم پدید آمد. همچنین وجود مولفه‏هایی نظیر اختلاف طبقاتی، رسم ساتی، پدیده‏ی پرستش بت‏ها و رواج خرافه در توده‏های هندویی، مایه‏ی عطف توجه متفکران هندو مذهب و احساس ضرورت اصلاح اندیشه‏ی دینی در بین آنان شد .کوشش‏های متفکران هندو به ایجاد دو نهضت اصلاح طلب و احیاگرای آریاسماج توسط دیاننده سرسوتی و برهماسماج توسط رام‏موهان‏روی شد. مقاله‏ی حاضر به بررسی این دو نهضت و معرفی بنیانگذاران آن و تحولات آن ها پرداخته و هر کدام به طور مختصر بررسی می‏شوند. روش این تحقیق، توصیفی و بر مبنای اطلاعات کتابخانه ای بوده است و ضرورت آن به موضوع دانش افزایی در حوزه ی مطالعات جدید ادیان بازمی گردد.