بررسی سبکی معدن‌الجواهر اثر ملا طرزی دهلوی

دولت‌خان ملّا طرزی گوالیاری یا دهلوی (قرن یازدهم)، شاعر و نویسندۀ پارسی‌گوی شبه‌قارۀ هند است که مهم‌ترین اثر او کتاب معدن‌الجواهر است. این اثر تاکنون تصحیح نشده و به‌صورت نسخه‌خطی نگهداری می‌شود. مضمون این کتاب مسائل اخلاقی است که در قالب حکایات بیان شده‌اند. این اثر منثور به شیوۀ گلستان سعدی در هفده باب به نگارش درآمده است. در این کتاب بعد از ستایش خداوند و نعت پیامبر اکرم، به مسائل اخلاقی و تربیتی پرداخته شده است. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی‌- تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای انجام شده است، نگارندگان به بررسی سبک کتاب معدن‌الجواهر پرداخته‌اند. نتیجۀ تحقیق نشان می‌دهد بسیاری از تعابیر عامیانه و الفاظ کوچه‌بازاری در کلام دولت‌خان راه یافته است. وجود اصطلاحات صوفیانه و عرفانی، نشانۀ علاقۀ طرزی به عرفان است. در حیطۀ زبانی، کاربرد انواع واژه‌های عربی، ترکیبات و عبارات کهن و ساختار دستوری کهن دیده می‌شود. در بررسی ادبی اثر، وجود انواع صور خیال، اعم از تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه، بیانگر توانایی نویسنده در پیروی از سعدی شیرازی است.

the stylistic study of ma’dan ol-javaher by molla tarzi dehlavi

doulat khan molla tarzi gowalyari or dehlavi (11th century) is a persian poet and writer of the indian subcontinent, whose most important work is the book the ma’dan ol-javaher. this work has not been corrected yet and is kept as a manuscript. the subject of this book is moral issues, which molla tarzi has expressed in the form of stories. this prose work has been written in seventeen chapters imitating sa'di’s golestan. in this book, after praising god and praying for the holy prophet are discussed moral and educational issues. in the present study, which has been done in a descriptive-analytical method using library tools.the authors seek to answer how the style of book of the ma’dan ol-javaher. the results of the research show that many popular thoughts and street and market words have found their way into the words of doulat khan. the existence of sufi and mystical terms is a sign of tarzi's interest in mysticism. in the field of language can be seen the use of various arabic words, ancient compounds and expressions, and ancient grammatical structure. in the literary study of the work, the existence of various imaginary forms, including similes, metaphors, metaphors and ironies, shows the author's ability to follow sa'di shirazi.