بررسی نقش خاندان زیک در دورۀ گورکانیان هند

در دورۀ صفویه برخی از خاندان‌های برجستۀ ایرانی به دلایل مختلف، به هندوستان مهاجرت کردند. مهاجرت این خاندان‌ها به قلمرو گورکانیان هند همراه با تجربیات بیشمار سیاسی و اجتماعی آنان به‌طور طبیعی منشا تاثیرات قابل‌توجهی در عرصه‌های مختلف در هند بود. ازجمله این خاندان‌ها، خاندان زیک بود. این خاندان که از سابقۀ درخشان خدمات نظامی و سیاسی در دورۀ شاه عباس اول صفوی برخوردار بود، پس از مرگ وی و به‌واسطۀ اختلافات درباری مورد غضب قرار گرفتند و مجبور به ترک ایران و پناهندگی به دربار گورکانیان شدند.این پژوهش به شیوۀ کتابخانه‌ای و به روش توصیفی و تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که خاندان زیک چه نقشی در دورۀ گورکانیان هند ایفا کردند؟ یافته‌های اجمالی این پژوهش موید آن است که خاندان زیک با بهره‌گیری از تجربیات نظامی و سیاسی خود نقش موثری در مقابله با ازبکان و برخی از فتوحات گورکانیان هند ایفا کردند. تلاش پیگیر این خاندان در عمران و آبادی برخی از نواحی قلمرو گورکانیان همچون کشمیر و کابل و حمایت بی‌وقفۀ آنان از گسترش زبان فارسی و مذهب تشیع در هند از تاثیرات مهم حضور این خاندان، در دربار گورکانیان هند بود.

analysis of the role of zik family inmughal empire (gurkani of india) era

during the safavid era, some prominent iranian families migrated to india for various reasons. the emigration of these dynasties to the mughal empire (gurkanis) real along with their numerous political and social experiences were naturally the source of considerable influence in various fields in india. among these families was the zik family. this family, which had a brilliant record of military and political service during the reign of king abbas i, was angered by safavid court and was forced to leave iran and seek refuge in the mughal court. employing a library technique and descriptive-analytical research method, the present study makes attempts to answer this question: what role did the zik family play in the indian mughal era? the findings of this study confirm that the zik family, using its military and political experience, played an effective role in confronting with uzbeks and some of conquest of mughal empire. the effort of the f in civil and urban areas of some mughal territories such as kashmir and kabul and their uninterrupted support for the spread of persian language and shiite religion in india was one of the important effects of this family's presence on the mughal court of india.