بازتاب آداب و سنن فرهنگی در غزلیات آزاد بلگرامی

یکی از بخش‌‌های مهم فولکلور، آداب و رسوم و سنن فرهنگی است. مبحثی که با دقّت در رفتار فردی و اجتماعی افراد یک جامعه می‌‌توان نشانه‌‌های آن را مشاهده و تاثیر آن‌‌ها را در شئونات زندگی درک کرد. تجربۀ این عناصر فرهنگی و همزیستی با آن‌‌ها در ذهن و زبان شعرا تاثیرگذار بوده و در دوره‌‌های مختلف دستاویز خلق مضامین جدید شده‌است. آزاد بلگرامی در زمرۀ شاعران پارسی‌گوی هندی است که در اشعار وی آداب و سنت‌‌های فرهنگی اسلامی و هندی حضور و ظهور چشمگیری دارد؛ از‌این‌رو نوشتار حاضر در پی آن است که به روش توصیفی تحلیلی مبحث آداب ‌و رسوم را که دارای بیشترین بسامد در شعر بلگرامی است، بررسی کند و به این سوال پاسخ دهد که آداب و سنن فرهنگی در غزل آزاد بلگرامی، بومی مردمان هند است یا تحت‌تاثیر فرهنگ اسلامی یا ایرانی قرار گرفته‌است؟ نتایج به‌دست‌آمده نشان‌‌دهندۀ این موضوع است که برخی از آداب‌ و رسوم ازجمله خال زنان هند، مرده‌سوزی و جویدنِ پان، خاص و بومی مردمان هند است؛ اما بیشترین بسامد مربوط به مواردی است که شاعر از فرهنگ اسلامی و ایرانی تاثیر پذیرفته است؛ ازجمله آداب مهمان‌‌نوازی، سوگواری و اعیاد مذهبی که بسامد بالایی هم در شعر او دارند و به نظر می‌‌رسد علقه‌‌های دینی بلگرامی و توجه فراوان به سنن دینی، وی را از توجه بیشتر به رسوم ملی و شاد هند غافل کرده‌است.