تحلیل آیین قربانی انسان در هند، ایران و بین‌‌النهرین براساس نظریه‌‌های قربانی

قربانی، نوعی پیشکش آیینی و یکی از جلوه‌‌های پرستش است که در ادواری، از مقاصد بنیادینِ خود منحرف شد؛ تا‌جایی‌‌‌که انسان‌ها، هم‌‌نوعان‌‌ خود را قربانی می‌‌کردند. سه تمدنِ هند، ایران و بین‌‌النهرین، از دیرباز مناسبات فرهنگی فراوانی داشته‌‌ و از یک‌دیگر تاثیراتی پذیرفته‌‌اند که یکی از این موارد، قربانی انسان است. این پژوهش می‌‌کوشد به روش توصیفی-تحلیلی و با توجه به نظریه‌‌های آیین قربانی، به ‌‌بررسی قربانی انسان در این سه فرهنگ‌‌ بپردازد و به این پرسش‌‌ها پاسخ دهد که در تمدن‌‌های یادشده، قربانی انسان در چه مواقعی انجام می‌‌شد و در صورت تاثیرپذیری، این تاثیرپذیری‌‌ها به چه شیوه‌‌هایی نمودار شده‌است. یافته‌‌های پژوهش نشان می‌‌دهد قربانی انسان، اغلب در مراسم خاص مذهبی و در مواقع حساس به‌‌‌منظور حاصل‌خیزی طبیعت و بلاگردانی انجام می‌‌گرفت. سه تمدن‌‌ یادشده در آیین‌‌های گذر از آتش و امتیازات قربانی‌‌های جایگزین، ازجمله: زوگانس، میرنوروزی و آزادی انسان قربانی، برای مدت کوتاهی از یک‌دیگر تاثیر پذیرفته‌‌اند. در تحلیل‌‌های انجام‌شده نیز در بخش‌‌های حاصلخیزی، نظریه‌‌های فریزر و تایلور؛ در بخش‌‌ قربانی برای بُت، نظریه‌‌های تایلور و بویس؛ در بخش بلاگردانی از شاه، نظریۀ پادشاه الوهی فریزر در بخش غرق‌کردن، نظریه‌‌های تایلور و بویس کاربردِ بیشتری دارد.