نقد نظر حسن‌الدین احمد در رابطه با تعبیر قرآنی «فارالتنّور»

حسن‌الدین احمد از قرآن‌پژوهان بنام شبه‌قاره است. وی در فصل سوم کتاب «رویکردی نو به مطالعۀ قرآن»، به تبیین تعابیر قرآنی پرداخته است. رویکرد ایشان نسبت‌به تبیین تعابیر، موجز و بدیع است. شناخت روش تبیین معانی تعابیر، در تفسیرِ دقیق و صحیح آیات قرآن نقش بسزایی دارد؛ بنابراین بررسی و تحلیل مبانی و روش حسن‌الدین احمد در تبیین تعابیر قرآنی ضروری است. سوال اصلی در این پژوهش این است که دیدگاه حسن‌الدین احمد به‌ویژه در مورد تعبیر قرآنی « فارالتنّور» چه اشکالاتی دارد؟ در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی تعبیر «فارالتنّور» در نظر حسن‌الدین احمد مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. انتخاب تعبیر «فارالتنّور» ازآن‌روست که دارای تنوع اختلاف‌نظر مفسران است. ازآنجاکه تبیین حسن‌الدین احمد از منظر مبنا، روش و ماخذشناسی، اطلاعات کاملی به دست نمی‌دهد، ابتدا نظر لغویان و مفسران و سپس نظر وی بیان‌ شده است؛ تا کاستی‌های روش‌شناختی و ماخذشناسی‌اش روشن شود. یافته‌ها نشان می‌دهد که عدم‌تبیین مبانی و همچنین فقر روشی و عدم‌یادکرد از منابع تحقیق، اشکالات اساسی حسن‌الدین احمد در تبیین معنای «فارالتنّور» است و همین سبب شده است تا رویکرد وی با وجود ادعای وی بر بدیع‌بودن، غیرروشمند و ذوقی بنماید.

Critique of Hassan al-Din Ahmad’s commentary on the Qur’anic interpretation of Far Al-tannur

IntroductionIn the early days of Islam because of the presence of the Prophet (pbuh) and his companions, the Qur’anic words and idioms were not very ambiguous and complex. The earliest books of Gharib AlQuran were compiled in the second century AH. (Sezgin, 1992, vol. 1 p. 29) The emergence of these works shows that the passing of time, the change of geographical conditions in the field of Islam, as well as the loss of many companions and subordinates who were aware of the meanings of words are important factors in people’s ignorance of the meanings of words in later periods. Therefore, some Qur’anic words become ambiguous over time and need to be explained; Abu Ubaydah (d. 210 AH) is the first wellknown scholar to consider the fulfillment of this need as the most important motive for compiling the “Permissible Quran”. (Abu Ubaydah, Bita, 89) However, interpreters and thinkers have explained the Qur’anic words over time but Hasanuddin Ahmed’s special explanation of Qur’anic terms and idioms has made his work worthy of study and analysis.A case study of the idiom of “Far AlTannur” has been reviewed in this article with emphasis on Hasanuddin Ahmed’s point of view in the book &A New Approach to the Study of the Quran&.  Hasanuddin Ahmed (19242019) is a lesserknown Quran scholar of the Indian subcontinent. Before the age of 50, he has introduced Urdu language and literature in his works and then his scientific activity in the field of language and literature, has been generally devoted to the Qur’an and history.Hasanuddin Ahmed in addition to the aforementioned book, has works on the basis of which it is possible to discover his methodology in approach to the Qur’an. The works have been published in two titles “A Brief History of Islam” in 593 pages in 2006 and “A Concise History of Islam Essays on the Religio Political History of Islam in 472 pages in 2007. These last two works show that there is an extratextual (historicalsociological) approach to his Qur’anic works. The critique of this view in the present study also clarifies the dependence of the explanation of the Qur’an on the historicalsociological atmosphere of the Arabic literary. However, Hasanuddin does not mention these influences himself.   Research methodologyThe present study was performed by descriptiveanalytic method.