|
|
دستاندازی بر زمینهای وقفی مصر در عصر ممالیک: پیامدها و واکنشها
|
|
|
|
|
نویسنده
|
تاجبخش قدریه
|
منبع
|
تاريخ و تمدن اسلامي - 1392 - دوره : 9 - شماره : 18 - صفحه:37 -60
|
|
|
چکیده
|
بررسی زمین های وقفی مصر در عصر ممالیک موضوعی است که پژوهش حاضر بدان پرداخته است؛ در دوره ممالیک سپهسالاران نظامی به دلیل سلطه مطلق بر نواحی اقطاعی و نیز درآمدهای فراوان آن نوعی استبداد نظامی پدید آوردند و همواره قدرت سلاطین را محدود میکردند. پیامد منفی این اقدام آن بود که امرای قدرتمند به درآمد اراضی و سهم خویش بسنده نکردند بلکه به اراضی موقوفه نیز دستاندازی نمودند و برای افزایش ثروت و قدرت خویش از برخی ابزارهای سیاسی- اقتصادی مثل رشوه دادن به ناظر اوقاف نیز بهره جستند. در مقابل، سلاطین مملوکی با هدف مهار قدرتِ افسار گسیخته امیران و ممانعت از تعدی آنان سیاستهای مختلفی اتخاذ کردند؛ خارج ساختن اوقاف و احباس از دست شافعیان، نظارت مستقیم سلطان و نایب السلطنه یا یکی از سران معتمد حکومتی مثل دوادار کبیر بر آن، تفکیک وظایف دیوان احباس و اوقاف با هدف اشراف بیشتر بر زمینهای وقفی و انتصاب ناظر اوقاف به دستور شخص سلطان از جمله اقداماتی بود که تباهی بسیاری از زمینهای وقفی و شورشهای اجتماعی را در پی داشت.
|
کلیدواژه
|
مصر اسلامی ,وقف در دوره ممالیک ,زمینهای وقفی ,Islamic Egypt ,Maml?Ks ,Endowed Lands
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, ایران
|
پست الکترونیکی
|
ghtajbakhsh@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|