بررسی میزان آفلاتوکسین b1 خوراک دام وآفلاتوکسین m1 شیر خام به روش الایزا و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا

قارچ‌های آسپرژیلوس‌فلاووس، پارازیتیکوس و نومیوس از مهمترین گونه‌های مولد آفلاتوکسین‌هایb1, b2, g1, g2 در مواد غذایی می‌باشند. آفلاتوکسین‌های m1 وm2 متابولیت‌های هیدروکسیله شده آفلاتوکسین‌های b1 و b2 هستند. هدف از این مطالعه بررسی میزان آفلاتوکسین b1 در جیره مصرفی دام و ارتباط آن با میزان آفلاتوکسین m1 در شیرخام تولیدی می‌باشد. 20 گاوداری صنعتی و 20 گاوداری نیمه صنعتی استان انتخاب و از خوراک و شیر خام تولیدی هر دامداری بطور مجزا نمونه برداری بعمل آمد. میزان آفلاتوکسین b1 در خوراک و m1 در شیر توسط تست الایزا رقابتی و نمونه‌هایی دارای مقادیر بالاتر از حد مجاز، جهت تایید نهایی، توسط تست کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از روش الایزا نشان داد که 35درصد از خوراک مصرفی گاوداری‌های صنعتی و 75 درصد از خوراک مصرفی گاوداری‌های نیمه صنعتی آلوده به آفلاتوکسین b1 می‌باشد که از این میزان به ترتیب 5 درصد و 15درصد از خوراک گاوداری‌های صنعتی و نیمه صنعتی دارای مقادیر بالاتر از حد مجاز می‌باشد. همچنین در ارزیابی میزان آفلاتوکسین m1 شیرهای تولیدی مشخص گردید آفلاتوکسین m1 تنها در شیر گاوداری‌هایی مشاهده می‌شود که از نظر آفلاتوکسین b1 مثبت بوده اند و این میزان در گاوداری‌های صنعتی و نیمه صنعتی به ترتیب 20 و 55 درصد بود (0/05>p). قابل ذکر است نمونه شیرهایی که دارای مقادیر بالاتر از حد مجاز بودند توسط تست تاییدی hplc مورد سنجش قرار گرفتند که مشخص گردید هیچ یک از نمونه شیرهای تولیدی گاوداری‌های صنعتی و نیمه صنعتی دارای مقادیر بالاتر از حد مجاز نمی‌باشد. به دلیل اهمیت مصرف سرانه شیر در رژیم غذایی جامعه و از طرفی خطرات ناشی از وجود آفلاتوکسین m1 در آن، نظارت گسترده و دقیق بر روی مراکز تولید و عرضه شیر و همچنین کارخانجات تولید کننده محصولات لبنی ضروری است.