شناسایی و توکسین‎زایی گونه‎های قارچ آسپرژِیلوس روی جیرة غذایی طیور در شهرستان خرم‏ آباد

توکسین‎های قارچی مسئول بسیاری از بیماری‎ها و اپیدمی‎های انسانی و دامی می‎باشند. مواد غذایی انسان، خوراک دام و طیور در نقاط مختلف جهان همواره مورد حمله قارچ‎ها قرار می‎گیرند، ازجمله این قارچ‌ها گونه‎های آسپرژیلوس مولد آفلاتوکسین‎ میباشند. این مطالعه به‌منظور شناسایی و بررسی جدایه‎های توکسین‎زای گونه‎های آسپرژیلوس در30 مرغداری شهرستان خرم‎آباد انجام شد. تعداد 150 نمونه از جیره غذایی طیور جمع‎آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. نمونه‏ها با استفاده از محیط کشت‌های مختلف مانند سیب زمینی، دکستروز، آگار (pda) و عصارة مخمر آگار (mea) جداسازی و خالص‌سازی شدند. سپس جدایه‎ها با استفاده از کلیدهای معتبر قارچ‌شناسی و مقالات مورد شناسایی قرار کرفتند. توکسین‎زایی این قارچ با استفاده از محیط کشت نارگیل‎آگار، کروماتوگرافی لایه‌نازک (tlc) و کروماتوگرافی مایع با کارکرد بالا (hplc) بر روی بسترة ذرت و بادام‌زمینی مورد بررسی قرار گرفت. در نتیجه این پژوهش در جیرة غذایی طیور در مجموع 38 جدایه شناسایی شد. ذرت با 20 جدایه (6/66 درصد) و پس‌دان با سه جدایه (10 درصد) به ترتیب دارای بیشترین و کمترین فراوانی بودند. همچنین با استفاده از محیط کشت نارگیل آگار و tlc توکسین‎زایی برخی از جدایه‎های این قارچ به اثبات رسید و در آزمایش‌های hplc مشخص گردید این قارچ قابلیت تولید هر چهارنوع افلاتوکسین b1، b2، g1 و g2 را دارد. لذا باتوجه به حضور جدایه‎های مختلف توکسین‎زای این قارچ بر روی جیره‌های غذایی و بیماری‎زا بودن آن‌ها، رعایت استانداردهای جهانی در خصوص نگهداری جیره‎های غذایی توصیه میشود.