دشواری ترجمه زبان عرفان (بررسی موردپژوهانه: غزلیّات مختاره مِن دیوان شمس تبریز)

برگردان آثار ادیبان عارف و شاعران سالک به سبب پیچیده‌گویی‌ها و کاربست رموز و اصطلاحات خاص، همواره یکی از چالش‌های فراروی مترجمان بوده است. غزلیّات شمس که مجموعه سروده‌های عرفانی مولاناست، تاکنون چندین بار به زبان عربی برگردانده شده ‌است. از جمله این ترجمه‌ها، ترجمه «محمّد سعیدجمال‌الدّین» است که به صورت گزیده‌ای از غزلیّات شمس ارائه گردیده‌ است. در این پژوهش، با روشی توصیفی ـ تحلیلی در نقد ترجمه سعی می‌شود تا برخی نارسایی‌های این ترجمه و عوامل تاثیرگذار بر آن مورد بررسی قرار گیرد. تسلّط نداشتن مترجم به زبان فارسی، دقّت نکردن در خواندن واژگان و عبارات، وجود کلماتی که در نوشتار و خواندن یکسان و در معنا متفاوت هستند، تشخیص ندادن فاعل از مفعول، توجّه نکردن به علائم نگارشی در متن اصلی، از جمله عوامل تاثیرگذار در ترجمه نادرست برخی ابیات دیوان می‌باشد. بدیهی است با توجّه به اینکه این مجموعه عربی به صورت منثور ترجمه شده‌ است، تفاوت‌های عروضی بین دو اثر بررسی نخواهد شد.