ارزیابی ترجمۀ رمان وحدها شجره الرمان با تکیه بر نظریۀ گرایش‌های ناموزون‌ کننده از آنتوان برمن

آنتوان برمن مترجم، فیلسوف، مورخ و نظریه‌پرداز علم ترجمه، اهل فرانسه است. نظریۀ بررسی‌های واژگان خارجی برمن سعی بر نشان‌ دادن «گرایش‌های ناموزون‌‌کننده» در عمل ترجمه دارد. امروزه نظریۀ آنتوان برمن که عمدتاً نظریه‌ای متن‌محور یا مولف‌محور است از مهم‌ترین نظریه‌های آکادمیک برای بررسی ترجمه شناخته می‌شود. در این جستار کوشش شد که نظریۀ آنتوان برمن را روی ترجمۀ رمان «وحدها شجره الرمان» (آن تک درخت انار) اثر سنان انطون نویسندۀ عراقی و با ترجمۀ ستار جلیل‌زاده را بررسی کنیم. تمرکز نگارنده بر هفت مورد از این شاخصه‌های نظریۀ آنتوان برمن است. این شاخصه‌ها شامل عقلانی‌سازی یا منطقی‌سازی، شفاف‌سازی، آراسته‌سازی، تضعیف کیفی متن، تضعیف کمی متن، تخریب اصطلاحات و عبارات و اطناب هستند. در این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی گرایش‌های ناموزون‌کننده در ترجمۀ رمان «آن تک درخت انار» پرداخته شد. نتیجۀ کلی تحقیق این است که تضعیف کیفی متن، تضعیف کمی، تخریب اصطلاحات، شفاف‌سازی، منطقی‌سازی بیشترین گرایش‌های ناموزن‌کنندۀ در ترجمه هستند و اطناب و آراسته‌سازی کمترین بسامد گرایش‌های ناموزن‌کننده را دارند. علاوه بر این، تمایل مترجم به رفع ابهامات متن مبدا (عربی) برای خواننده موجب شده که او گرایش‌های ناموزون‌کننده را به نفع زبان مقصد (فارسی) به‌کار بگیرد تا خواننده بهتر بتواند با جهان معنایی رمان ارتباط معنایی و حسی بر قرار کند.

the evaluation of the translation of the novel wahadha shagarat al-romaan based on the theory of unbalancing tendencies by antoine berman

antoine berman is a french translator, philosopher, historian, and translation theorist. his notion of foreign vocabulary studies seeks to illustrate skewed tendencies in translation practices. antoine berman’s thesis, predominantly focused on the text or the author, is acknowledged today as a significant academic framework for analyzing translation. this study aims to implement berman’s theory in the translation of the novel wahadha shagarat al-romaan (pomegranate tree), written by iraqi author sinan antoon and translated by sattar jalilzadeh. the author concentrates on seven facets of berman’s thesis. these elements encompass: rationalization, clarification, embellishment, qualitative diminishment of the text, quantitative diminishment of the text, obliteration of terminology and phrases, and redundancy. this article utilizes a descriptive-analytical approach to investigate the biased tendencies in the translation of only the pomegranate tree. the research findings reveal that qualitative weakening, quantitative weakening, term destruction, clarification, and rationalization are the most significant skewed tendencies in translation, whereas redundancy and embellishment occur with the least frequency among these tendencies. moreover, the translator’s propensity to elucidate ambiguities in the source text (arabic) for the reader has resulted in the adoption of biased tendencies favoring the target language (persian), enabling the reader to forge a more profound and sensory connection with the novel’s world.