نقد و ارزیابی برگردان رمان یومیات مطلقه از هیفاء بیطار در پرتو راهبردهای ترجمۀ عناصر ترجمه‌ناپذیر فرهنگی مالکوم هاروی 2000 میلادی

نقد و ارزیابی ترجمۀ متون به ویژه متون ادبی و ارائۀ برگردان مناسب از مفاهیم و عناصر مختلف موجود در زبان مقصد همواره مورد توجه بوده است. یکی از موضوعات حوزۀ ترجمه، موضوع ترجمه‌ناپذیری عناصر فرهنگی است. مالکوم هاروی یکی از کسانی است که در این حوزه صاحب نظر است. وی برای ترجمۀ عناصر فرهنگی، روش‌هایی نظیر معادل کارکردی، معادل زبانی، وام‌گیری و معادل توصیفی- توضیحی را پیشنهاد داده است. در این جستار و با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، برگردان سید مهدی حسینی‌نژاد از رمان یومیات مطلقه اثر هیفاء بیطار بر اساس راهکارهای ترجمۀ عناصر ترجمه ناپذیر فرهنگی مالکوم هاروی و میزان مطابقت ترجمۀ مترجم با رویکرد مزبور مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مترجم علاوه بر حفظ و رعایت ظرافت‌ها و اصول زبانی و فرهنگی و نیز  پایبندی به سنت‌ها و آداب و رسوم مربوط به ساختار زبان فارسی، تلاش و کوشش  خود را در جهت عبور از ترجمه‌ناپذیری عناصر فرهنگی و زبانی و منطبق ساختن برگردان خود با مولفه‌های تعیین شده از سوی هاروی به کار گرفته است، هر چند که در برخی موارد می‌توانست علمکرد بهتری نیز داشته باشد که در خلال نمونه‌ها به آن اشاره شده است.

criticism and evaluation of the translation of the novel yumiyat motalaga by haifa bitar in the light of malcolm harvey’s 2000 translation strategies of untranslatable cultural elements

the critique and assessment of text translations, particularly literary works, and the provision of suitable translations for diverse concepts and aspects in the target language have consistently garnered interest. a significant topic in translation studies is the untranslatability of cultural features. malcolm harvey is an authority in this domain. he has suggested strategies including functional equivalent, linguistic equivalent, borrowing, and descriptive-explanatory equivalent for the translation of cultural aspects. this article employs a descriptive-analytical method to analyze the translation by seyyed mahdi hosseini nejad of haifa bitar’s novel yumiyat motalaga, assessing it according to malcolm harvey’s strategies for translating untranslatable cultural elements and the extent to which the translation adheres to this framework. the study’s results show that the translator has tried to keep linguistic and cultural nuances and rules, as well as the traditions and customs that go along with the structure of the persian language. he has also tried to deal with cultural and linguistic elements that can’t be translated and make his translation match the parts that harvey pointed out, though there are times when it could have been better, as shown in the examples.