مقایسه ی ساختار ترجمه ی عربی و فارسی رمان «پیامبر» جبران خلیل جبران (براساس الگوی کارمن گارسس)

ترجمه، اصیل‌ترین نوع فکر و اندیشه است که عامل انتقال یک فرهنگ از یک مکان به مکان دیگری است؛ در حقیقت نوعی مکمل تولید داخلی است و با توجه به ماهیت هرمونتیکی آن همواره در تولید اندیشه‌های جدید نقش بسزایی ایفا می‌کند. مقایسه ساختار زبان‌های متنوع به نوعی به مطالعات زبان‌شناسی کمک وافری می‌کند و از دل این مقایسه‌ها به تفاوت‌های ساختاری و خصیصه زبان‌های متنوع نائل می‌شویم. جبران خلیل جبران، نویسنده لبنانی- آمریکایی است و رمان «پیامبر» جزء مشهورترین آثار او به شمار می‌آید که به زبان عربی و فارسی نیز ترجمه شده است. مفاهیم کلیدی این کتاب پیرامون شادی، اندوه، عشق، کار، لذت و دین سخن می‌گوید. تحقیق حاضر با استمداد جستن از رویکرد توصیفی- تحلیلی و آوردن مثال‌های متنوع از ساختارهای گوناگون زبانی به مقایسه ترجمه فارسی و عربی رمان در مقابل متن اصلی که به زبان انگلیسی است، می‌پردازد؛ به طوری که از دل آن انواعی از ساختارهای مختلف سه زبان کشف شده و با مقایسه ترجمه‌ها، تفاوت و تمایز ساختار نحوی و واژگانی آن‌ها به وضوح آشکار شده است. علاوه بر این، میزان ارزیابی ترجمه عربی و فارسی رمان براساس الگوی کارمن گارسس مورد بررسی قرار گرفته است. از مهم‌ترین نتایج بحث این است که گاهی مترجم فارسی مبتنی بر روحیه ادبی خودش تغییراتی در ساختارها و ترکیب‌های رمان به وجود آورده که به نوعی با احساسات و سرشت ادبی او آمیخته شده است و همین حالت از بیان است که به ترجمه فارسی رمان، هیجانات تعبیری مضاعفی بخشیده است؛ این در حالی است که ترجمه عربی رمان نشانه‌هایی از گرته‌برداری و اقتباس ظاهری متن اصلی در آن دیده می‌شود.

comparing the structure of the arabic and persian translations of “prophet” gibran khalil gibran (based on the model of carmen garces)

translation is the most original type of thought, which is the agent of transferring a culture from one place to another, in fact, it is a kind of complement to domestic production. considering its hermetic nature, it always plays a significant role in the production of new ideas. comparing the structure of different languages helps linguistic studies in a way, from the heart of these comparisons, we somehow get to the structural differences and characteristics of various languages. gibran khalil gibran is a lebanese-american writer. the novel &prophet& is one of his most famous works, which has been translated into arabic and persian, its key concepts are happiness, sadness, love, work, pleasure, and religion. the present research has compared the persian and arabic translations of the novel against the original text of the novel, which is in english, by referring to the descriptive-analytical approach and providing various examples of various linguistic structures, so that various types of different structures of the three languages have been discovered from it, and by comparing the translations, the differences and the distinction between their syntactic and lexical structure were clearly revealed. on the other hand, the evaluation rate of the arabic and persian translations of the novel has been investigated based on the model of carmen garces. one of the most important results of the discussion is that sometimes the persian translator, based on his own literary spirit, has created changes in the structures and compositions of the novel, which are somehow mixed with his feelings and literary nature, and this is the mode of expression that has given in the persian translation of the novel additional interpretative emotions. it has given a double interpretation, while the arabic translation of the novel shows signs of copying and apparent adaptation of the original text.