خوانش کارکردهای زبانی کارل بولر در ترجمه فارسی رمان الوقائع الغریبه فی اختفاء سعید ابی النحس المتشائل

خوانش کارکردهای زبانی کارل بولر در ترجمه فارسی رمان الوقائع الغریبه فی اختفاء سعید ابی النحس المتشائل مساله نقش‏های زبانی از موضوعات جدید زبان‏شناسی است و این نقش‏ها تاثیری فراوان در رساندن معنا به دریافت‏کنندگان، حفظ زبان مبدا، توضیحات بیشتر یا حتی تحریک احساسات مخاطبان دارد؛ در غیر این صورت، ممکن است ترجمه، نادرست باشد و حتی معنا کاملاً پوشیده باقی بماند. هدف کارل بولر از ارائه نقش‎های زبانی شامل، نقش‎های ترکیبی، ارجاعی، بیانی، ترغیبی و عاطفی است و هر مترجمی با توجه به بافت جمله و نیز با توجه به نقش زبانی مورد نیاز آن باید متن را ترجمه کند تا ترجمه، آن‌گونه که باید تاثیر خود را بگذارد. این بررسی از نوع توصیفی تحلیلی بوده و در آن، ترجمه «الوقائع الغریبه فی اختفاء سعید ابی النحس المتشائل» اثر امیل حبیبی که توسط احسان موسوی خلخالی به فارسی ترجمه شده و عنوان فارسی آن «وقایع غریبِ غیب ‏شدنِ سعیدا بونحسِ خوشبدبین» مورد بررسی قرار گرفته است. این ترجمه از نظر نقش‏های زبانی بیان شده، شامل نقش‏های ترکیبی، ارجاعی، بیانی، ترغیبی و عاطفی وتاثیر آن در ترجمه، بررسی شده است. با توجه به ترجمه کتاب، مشخص شد که مترجم بیشترین استفاده را از ترجمه ترکیبی و سپس ارجاعی کرده است. ترجمه بیانی نیز با اختلافی زیاد، پس از دو نقش پیشین قرار می‏گیرد و نقش عاطفی، بسیار بسیار اندک، مورد استفاده قرار گرفته است.

reading linguistic functions of carl booler in persian translation of novel ’alvaghayeo alghariba fi ekhtefae saeid abi alnahs almotashael’

the issue of linguistic functions is considered one of the new subjects in linguistics, and it is noteworthy that these functions have a significant effect on the transmittance of meaning to receivers, maintenance of original language, more explanations or even provoking the audience feelings; otherwise, the translation may be incorrect or even the meaning may be concealed completely. according to karl bühler’s goal of presenting language roles including, composite, referential, expressive, persuasive, and emotional roles, any translator should translate the text by considering the construct of the sentence as well as the linguistic function required for it so that the translated text has the same effect. this study is a descriptiveanalytic one and it investigates the persian translation of the book ’alvaghyeo alghariba fi ekhtefae saeid abi alnahs almotashael’, written by emil habibi and translated by ehsan moosavi khalkhali into persian under the title ’vaghaye gharibe gheb shodan saied aboo nahs khoshbodbin’. this study investigated persian translation by considering the abovementioned linguistic functions including, composite, referential, explanatory, persuasive, and emotional roles, and their effects on translation. regarding the translated book, it was found that the translator have used mostly compound then referential translations respectively. explanatory translation comes after the two previous ones with a high difference, and affective function has been markedly less used.