استفاده از سطح سه ارزش منصفانه در گزارشگری مالی ایران: چالش‌ها و راهکارها

اجرای استاندارد حسابداری شماره 42 ایران، اندازه گیری ارزش منصفانه، که منطبق با استاندارد بین‌المللی گزارشگری مالی (ابگم) شماره 13است، از ابتدای سال 1400 الزامی گردید. در استاندارد مذکور اندازه گیری ارزش منصفانه در سه سطح صورت می پذیرد که اندازه‌گیری سطح سه نسبت به دو سطح دیگر با چالش بیشتری مواجه است. پژوهش حاضر به بررسی چالش ها و راهکارهای پیاده‌سازی سطح سه ارزش منصفانه در گزارشگری مالی ایران می پردازد. جامعه آماری این پژوهش پیمایشی شامل کارشناسان رسمی دادگستری، مدیران و کارشناسان شرکت های تامین سرمایه، سبدگردان و مشاور سرمایه گذاری، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه ها، تهیه کنندگان صورت های مالی، سرمایه گذاران، تحلیل گران مالی، حسابرسان و متخصصان نهاد های ناظر بازار سرمایه هستند. برای جمع آوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه ساخته پژوهشگران استفاده گردید که به‌صورت هدفمند بین اعضای نمونه توزیع شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مهم‌ترین چالش مربوط به پیاده‌سازی استاندارد بین المللی گزارشگری مالی (ابگم)  شماره 13 از دیدگاه پاسخ دهندگان دشواری تشخیص واحد حساب برای سطح سه نسبت به سطح یک و دو، وجود تخمین و برآورد در سطح سه ارزش منصفانه و تشریح اطلاعات کمی درباره داده‌های ورودی بااهمیت غیرقابل مشاهده مورداستفاده در افشائیات گزارشگری مربوط به اندازه‌گیری سطح سه ارزش منصفانه می باشند. همچنین بهترین راهکار به‌منظور بهبود استفاده از سطح سه ارزش منصفانه در گزارشگری مالی ارائه آموزش های فنی و تکنیکی به حسابداران و حسابرسان شناسایی گردید. 

the use of level three fair value in financial reporting in iran: challenges and solutions

the implementation of iranian accounting standard no. 42, fair value measurement, which aligns with international financial reporting standard (ifrs) no. 13, became mandatory from the beginning of 2021. fair value measurement is accepted at three levels in this standard, with level three measurement facing greater challenges compared to the other two levels. this research focuses on examining the challenges and solutions of implementing level three fair values in financial reporting in iran. the target population of this survey-based research includes official experts of judiciary, managers and experts of capital market firms, portfolio managers and investment advisors, university faculty members, financial statement preparers, investors, financial analysts, auditors, and professionals working in supervisory institutions of the capital market. a researcher-constructed questionnaire was used to collect data, which was selectively distributed among the sample members. the research findings reveal that the main challenges reported by respondents regarding the implementation of ifrs no. 13 from their perspective, include difficulty in identifying the accounting unit for level three compared to levels one and two, the existence of estimation and measurement in level three fair value, and the description of quantitative information about non-observable input data used in the disclosure of financial reporting related to the measurement of level three fair value. furthermore, the best solution for improving the use of level three fair values in financial reporting is identified as providing technical and practical training to accountants and auditors.