عوامل موثر بر اثربخشی حسابرسی مالیاتی در ایران

با توجه به نقش مهمی که مالیات در درآمد و تامین بودجه کشور ایفا می کند، انجام یک حسابرسی مالیاتی موثر که بتواند مالیات مودیان را به درستی تشخیص دهد و رضایت پرداخت کنندگان را از جهت صحت درستی و اجرای صحیح قوانین جلب کند، اهمیت ویژه ای دارد. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر اثربخشی حسابرسی مالیاتی در ایران می باشد. بر اساس مبانی نظری و تجربی، عوامل موثر بر اثربخشی حسابرسی مالیاتی به چهار دسته اصلی، سازمانی، ممیزان مالیاتی، مودیان مالیاتی و قانون گذاری تقسیم می شوند. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان سازمان امور مالیاتی در رده های مختلف این سازمان شامل: کارشناس مالیاتی، کارشناس ارشد مالیاتی ، رئیس گروه مالیاتی و رئیس امور مالیاتی (31 حوزه عملیاتی) می باشند، که همگی به نحوی در حسابرسی مالیاتی نقش دارند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد، که بدین منظور پرسشنامه استاندارد، به‌صورت تصادفی بین پرسش شوندگان توزیع و از مناطق مختلف مالیاتی، 365 پرسشنامه دریافت گردید. جهت تحلیل مدل و آزمون فرضیه ها از نرم‌افزار آماری پی ال اس و آماره تی با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی و ضریب همبستگی استفاده گردید. نتایج آزمون نشان داد که قانون گذاری و عوامل سازمانی تاثیر معناداری بر اثربخشی حسابرسی مالیاتی دارند.

factors influencing the effectiveness of tax audit in iran

considering the important role that tax plays in the country’s income and budget. conducting an effective tax audit that can correctly identify taxpayers’ taxes and gain the satisfaction of payers in terms of correctness and correct implementation of laws is of particular importance. the purpose of this research is to investigate the factors affecting the effectiveness of tax audit in iran. based on theoretical and empirical bases, the factors affecting the effectiveness of tax audit are divided into four main categories, organizational, tax auditors, taxpayers and legislation. the statistical population of this research is all the employees of the tax affairs organization in different ranks of this organization, including: tax expert, senior tax expert, head of the tax department, head of tax affairs (31 operational areas), all of whom are somehow in tax audits play a role. to determine the sample size, cochran’s formula was used, and for this purpose, a standard questionnaire was randomly distributed among the respondents and 365 questionnaires were received from different tax areas. in order to analyze the model and test the hypotheses, statistical software pls and t-statistics were used using the structural equation modeling method with partial least squares approach and correlation coefficient. the results of the test showed that legislation and organizational factors have a significant effect on the effectiveness of tax audits.