واکاوی اجتناب مالیاتی در پرتو ساختار مالکیت با نقش تعدیلی کیفیت حسابرسی: آزمون نظریه نمایندگی

عوامل مختلفی بر اجتناب مالیاتی شرکت‌ها تاثیرگذار بوده که یکی از این عوامل، ساختار مالکیت می‌باشد. لذا، پژوهش حاضر درصدد است به بررسی رابطه بین مالکیت خانوادگی به عنوان یکی از ساختارهای مالکیت، با اجتناب مالیاتی شرکت‌ها با توجه به نظریه نمایندگی و نیز اثر تعدیل‌کنندگی کیفیت حسابرسی بر این رابطه بپردازد. فرضیه های تحقیق نیز با استفاده از نمونه‌ای متشکل از 126 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1392 تا 1396 و با بهره‌گیری از مدل‌های رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر تکنیک داده‌های ترکیبی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از فرضیه‌های پژوهش با توجه به نظریه نمایندگی نشان می‌دهد که بین مالکیت خانوادگی و اجتناب مالیاتی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. بعبارت دیگر یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مالکیت خانوادگی، به دلیل همسویی منافع بین مدیران و مالکان و مسائل نمایندگی کمتر در آن، موجب کاهش اجتناب مالیاتی شرکت‌ها می گردد. با این حال، شواهدی مبنی بر تاثیر کیفیت حسابرسی بر رابطه بین مالکیت خانوادگی با اجتناب مالیاتی شرکت‌ها یافت نشد. همچنین، نتایج آزمون تحلیل حساسیت نشان داد که استفاده از معیار جایگزین برای سنجش اجتناب مالیاتی نیز تاثیری بر نتایج اصلی پژوهش ندارد و نتایج پژوهش از استحکام برخوردار است.

Analysis of tax avoidance in the light of the ownership structure with the moderating role of audit quality: Agency theory test

Various factors influence corporate tax avoidance, amongst which ownership structure is of paramount importance. Therefore, the present study aims to investigate the relationship between family ownership as a kind of ownership structure and corporate tax avoidance with respect to the agency theory as well as the moderating effect of audit quality on this relationship. The research hypotheses are built on a sample of 126 firms listed on the Tehran Stock Exchange during the years 20132017 and then tested using multivariate regression model based on panel data. The results according to the agency theory show that family ownership is negatively correlated with tax avoidance. To put it differently, the results suggest that family ownership, because of the convergence of interests between managers and owners and less agency issues, reduces corporate tax avoidance. However, no evidence was found on the effect of audit quality on the relationship under investigation. Moreover, the results of sensitivity test indicate that using an alternative proxy to measure tax avoidance incurs no significant effect on the main results of the study, thereby confirming the robustness of the findings.