فراتحلیل مطالعات انجام شده درباره ادراک عدالت و رفتار شهروندی سازمانی

هدف از این پژوهش، بهره‌گیری از روش فراتحلیل به‌منظور تبیین رابطه عدالت و رفتار شهروندی در نظام‌های سازمانی ایران است. بر این مبنا، 59 سند پژوهشی (در قالب مقالات علمی) که در فاصله زمانی 1385-1397 و با هدف تبیین ارتباط میان عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی به انجام رسیده و در فصلنامه‌های معتبر داخل کشور چاپ شده‌اند، به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پژوهش‌های برگزیده شده عمدتاً به روش پیمایشی، در جوامع آماری گوناگون، با حجم نمونه متفاوت (40-400) و با به‌کارگیری ابزارهای برخوردار از پایایی و اعتبار به انجام رسیده‌اند. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار جامعه فراتحلیل (cma2) بهره گرفته شد. بررسی مفروضات فراتحلیل حاکی از ناهمگنی اندازه‌های اثر و فقدان خطای نشر در میان اسناد پژوهشی بود. یافته‌ها نشان دادند که اندازه اثر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی معادل با 0.44 بوده که بر مبنای نظام تفسیری کوهن، تاثیر نیرومندی محسوب می‌گردد. همچنین، شاخص زمان انجام پژوهش، موقعیت جغرافیایی، نوع سازمان، جنسیت و قومیت آزمودنی‌ها بر رابطه عدالت سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی تاثیری تعدیل‌کننده داشتند. بدین لحاظ، ادراک عدالت سازمانی با سپری شدن زمان تاثیر بیشتری بر رفتار شهروندی داشته و ادراک عدالت سازمانی در مناطق شرقی و جنوب شرقی کشور، در سازمان‌های ورزشی، در میان زنان و فارس زبان‌ها، تاثیر بالاتری بر بروز رفتارهای شهروندی کارکنان نسبت به سایر موقعیت‌ها داشته است.

meta-analysis of studies on the perception of justice and organizational citizenship behavior

the purpose of this study is to use a meta-analysis method to explain the relationship between justice and citizenship behavior in iranian organizational systems. accordingly, 59 research papers (in the form of scientific articles) conducted between 1385-1397 with the aim of explaining the relationship between organizational justice and organizational citizenship behavior and published in prestigious national journals, were chosen as sample size. selected research have been conducted mainly through survey, in different statistical societies, with different sample size (40-400) and using reliable and valid instruments. meta-analysis software (cma2) was used to analyze the data. examination of the meta-analysis assumptions revealed heterogeneity of effect sizes and lack of publication error among the research documents. the findings showed that the magnitude of the effect of organizational justice on organizational citizenship behavior was equal to 0/44, which according to cohen’s interpretive system, is a powerful influence. also, research time index, geographical location, type of organization, gender and ethnicity of the subjects had moderating effect on the relationship between organizational justice and organizational citizenship behavior. thus, the perception of organizational justice has more impact on citizenship behavior over time, and perceptions of organizational justice in the eastern and southeastern regions of the country, in sports organizations, among women and persians, have a higher impact on the employee citizenship behaviors than there were other situations.