ارزیابی سیاست‌گذاری مسکونی در شهر تهران در رویارویی با نابرابری فضایی

سیاست‌گذاری مسکونی یکی از عرصه‌های مهم سیاست‌گذاری شهری است. ویژگی‌های اجتماعی مسکن و نیز اثرات گستردۀ بخش مسکن در اقتصاد، سیاست‌گذاری مسکونی و پشتیبانی تامین مسکن را جزئی از سیاست‌گذاری عمومی قرار داده است. آن شیوه سیاست‌گذاری عمومی که مسکن را به‌عنوان «حق اجتماعی» نادیده می‌گیرد، سبب شکل‌گیری نابرابری فضایی در سیستم مسکونی شهرها می‌شود. مشکل مسکن در تهران، هم به‌عنوان جزئی از یک مشکل فراگیر در سطح ملی و هم جزئی از مشکل‌های این بزرگ‌شهر به نابرابری فضایی منجر شده است. آگاهی از چگونگی اثرگذاری سیاست‌های شهری و ردیابی علل پیدایش نابرابری مسکونی، امکان سیاست‌گذاری کارآمد برای رویارویی با این مشکل برنامه‌ریزی را فراهم می‌آورد. این مقاله بر روند کار و نیز محتوای سیاست‌های اجراشده و موثر بر ساختار مسکونی شهر تهران، تمرکز کرده و اثر آنها را بر نابرابری فضایی، شناسایی کرده است.برای دستیابی به هدف این مقاله یک فرآیند دومرحله‌ای توصیفی تحلیلی بر اساس راهبرد پژوهش قیاسی پیگیری شده است و اثرات سیاست‌ها بر نابرابری فضایی در ساختار مسکونی شهر تهران با استفاده از تحلیل طولی و تحلیل محتوای تماتیک (فرهشتی) سیاست‌ها تحلیل و مقایسه شده‌اند. یافته‌های مقاله نشان می‌دهند که دستور کار سیاست‌های چیره، فاصله زیادی برای رویارویی با مشکل شهری نابرابری فضایی در شهر تهران دارد. این مقاله رهیافت و چارچوبی برای رویارویی با این مشکل به‌طورکلی و در تهران ارائه می‌کند.

Assessment of Residential PolicyMaking to Encounter Spatial Inequality in Tehran

Residential policymaking is one of the critical subject areas of urban policymaking. Due to the strong social aspect of housing and its tremendous effects on macro and microeconomy, the provision of housing is within the obligations of the public sector. The public policymaking that ignores housing as a social right, culminates in urban spatial inequality. The housing problem in Tehran, which is both a part of an inclusive national problem and an urban problem of this metropolis, has given rise to spatial inequality. Understanding the impact of urban policies and tracking the causes of the emergence of residential inequality enables policymaking to address and tackle this planning problem. This paper focuses on the process and the content of the influential sectoral and integrated spatial residential policies implemented in Tehran to explore the effects of various policies on spatial inequality.To achieve this purpose, a dual descriptiveanalytical path, based on the deductive research strategy, is designed. Utilizing a combined comparative and longitudinal analysis of the housing condition and thematic content analysis of policies in temporalpolitically defined periods, and based on the criteria defined in the first section of this article, we explored the spatial inequality in Tehran.Our findings indicate a great distance concerning the agendas of these policies and a manner of policymaking that could effectively encounter inequality as a complex though avoidable urban problem of Tehran. This paper suggests an approach and framework for residential policymaking that is able enough to deal with the problem of spatial inequality in Tehran in general and especially in its housing structure.