عوامل موثر بر نحوۀ گذران اوقات فراغت (فراتحلیلی از پژوهش‌های موجود)

در سال­های اخیر، با توجه به اهمیت اوقات فراغت در ایران، پژوهش‌های متعددی در این حوزه انجام شده است. با در نظر گرفتن فراوانی و تنوع پژوهش‌های انجام‌شده در زمینۀ اوقات فراغت، نیاز به پژوهش‌های ترکیبی، مثل فراتحلیل، در این حوزه احساس می­شود. اصلی­ترین سوال این پژوهش این است که مهم‌ترین عوامل موثر بر گذران اوقات فراغت در پژوهش‌های انجام‌شده در ایران کدامند؟روش پژوهش مقالۀ حاضر، فراتحلیل است. جامعۀ آماری پژوهش همۀ مقالات معتبر علمی هستند که در سال­های 1380 تا 1392 با موضوع اوقات فراغت منتشر شدند. داده­های جمع­آوری‌شده با نرم­افزار جامع فراتحلیل، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­های پژوهش نشان داد که پایگاه اقتصادی اجتماعی، سن، تحصیلات فرد و رضایت از امکانات فراغتی، نسبت‌به سایر متغیرها، تاثیر زیادی بر گذران اوقات فراغت در ایران دارند که این تاثیر در نظریات بوردیو، اسمیت و دومازیه پیش­بینی می­شد. نتایجاندازۀ اثر نشان داد که رابطۀ پایگاه اقتصادی اجتماعی و اوقات فراغت، در مطالعات مرورشده معادل 0.41 مثبت و معنادار و رابطۀ سن و اوقات فراغت، در مطالعات بررسی‌شده معادل 0.35 منفی و معنادار است. نتایج اثرات ترکیبی نشان می­دهد که رابطۀ تحصیلات فرد و اوقات فراغت در مطالعات مرورشده حدود 0.27 مثبت و معنادار بود.

Factors Affecting Leisure Time (A Metaanalysis of Existing Research)

In recent years, due to the importance of leisure time in Iran, several studies have been conducted in this field. Because of the abundance and diversity of research conducted in the field of leisure time the need for combined research in this area, such metaanalysis, is deeply felt. The main question of this research is: what are the most important factors affecting leisure time research conducted in Iran? The research method of this paper is metaanalysis. The statistical population of the study incudes all scholarly scientific papers on leisure time published in the years 20012013. We used the Comprehensive Metaanalysis software to conduct the metaanalysis of the articles. The results show that socialeconomic status (SES), age, education and satisfaction with leisure facilities, compared to other variables, have a significant impact on leisure activities in Iran, an impact anticipated in the theories of Bourdieu, Smith and Dumazedier. The results also indicate that the relationship between socioeconomic status and leisure time in the studies reviewed is positive and significant (effect size=0.41). Also the relationship between age and leisure time in the studies reviewed is negative and significant (effect size= 0.35). The results of the combined effects reveal that the relationship between education and leisure time in the reviewed studies, about 0.27, was positive and significant.