رضایت شغلی اعضای هیات علمی در ایران

رضایت شغلی اعضای هیات علمی نقش قابل‌ ملاحظه‌ای در بازدهی، بهره‌وری و عملکرد دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی دارد و بی‌توجهی به آن موجب اثرات نامطلوب بر نظام آموزشی و پژوهشی کشور خواهد شد. در مطالعۀ حاضر بررسی وضعیت رضایت شغلی اعضای هیات علمی در ایران، با هدف فراهم ‌کردن امکان آگاهی سیاست‌گذاران و مدیران آموزش عالی از وضعیت رضایت شغلی اعضای هیات علمی برای برنامه‌ریزی و تلاش برای تقویت و اصلاح قوانین،برنامه‌ها و تصمیم‌گیری‌ها انجام شده است. در این پژوهش به منظور دستیابی به زمینه‌ها و عوامل موثر بر رضایت شغلی هیات علمی در ایران‌، از تکنیک مرور سیستماتیک برای حصول به نتیجه‌ای منسجم از نتایج پژوهش‌های انجام‌شده در این حوزه، استفاده شده است. جامعۀ آماری این پژوهش شامل 54 مقالۀ علمی پژوهشی منتشرشده در زمینۀ رضایت شغلی اعضای هیات علمی (اعم از اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و مراکز و موسسات پژوهشی) از سال 1380 تاکنون، به‌صورت تمام‌شمار، بوده است. براساس نتایج این مطالعه، توجه به ارتقای کیفیت آموزش و پژوهش در دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی از شاخص‌های مورد توجه اعضای هیات علمی بوده است که در بسیاری از پژوهش‌های مورد بررسی به آنها اشاره شده است.هم‌چنین حقوق و مزایا، فراهم‌کردن شرایط ارتقا و پیشرفت، داشتن استقلال و اختیار در ادارۀ دانشگاه، مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها، تامین تسهیلات و امکانات رفاهی، ارتقای منزلت اجتماعی و... از دیگر مولفه‌های موثر در ایجاد و حفظ رضایت شغلی اعضای هیات علمی است که در نتایج پژوهش ارائه و در این مقاله به آن پرداخته‌ شده است. نتیجۀ نهایی پژوهش حاکی از رضایت متوسط اعضای هیات علمی در ایران است.

Job Satisfaction of Faculty Members in Iran

Job satisfaction of faculty members has a considerable role in the output, productivity and performance of universities and research centers, and neglecting it has unfavorable impacts on the educational and research systems of the country. This research was accomplished in order to pave the way for informing the policymakers, planners and higher education leadership about job satisfaction of faculty members in order to strengthen and amend the rules, programs and decisions made. In this research, in order to identify the grounds and factors affecting job satisfaction of faculty members in Iran, the systematic technique review was employed to get a coherent conclusion about the results of research carried out in this field. The statistical population of the research includes 54 published articles about Job satisfaction of faculty members (including public universities affiliated to the Ministry of Science, Research and Technology and the Ministry of Health and Medical Education and also some branches of Islamic Azad University). The results of this research show that improving the quality of education and research at universities and research centers was among the factors highlighted by faculty members and also pointed to in most of the research studies. Moreover, income, providing the requirements for promotion, having academic freedom and independence in managing the university, participation in decisionmaking, providing welfare services and facilities and increasing the social status were among other key factors in providing and preserving job satisfaction of faculty members. The results of the study indicate a moderate satisfaction on the part of faculty members in Iran.