رابطه مورفولوژی تپه‎های ماسه‎ای با شاخص‎های مورفومتری در شرق بابلسر، شمال ایران

تپه های پارابولیک یا سهمی شکل، یکی از مهم‎ترین انواع تپه های ماسه ای ساحلی در منطقه شرق بابلسر هستند. این تپه ها را از دیدگاه های مختلفی مانند آب‎وهوا، محیط، ژیومورفولوژی و سایر موارد می توان بررسی و طبقه بندی کرد. در پژوهش پیش رو، انواع تپه های ماسه ای ساحلی به‎کمک تصاویر ماهواره ای و بازدید صحرایی از منطقه، بر مبنای ژیومورفولوژی شناسایی و طبقه بندی شدند و پس از آن به تجزیه و تحلیل مولفه های مورفومتری اندازه‎گیری‎شده مربوط به این تپه ها پرداخته شده است. این تپه های سهمی شکل از نظر ژیومورفولوژی به هفت نوع هلالی، سنجاق مو، نیم دایره، پنجه ای، آشیانه ای، شن کش‎مانند و مرکب تقسیم می شوند. تپه های هلالی‎شکل ساده، بیشترین فراوانی را (5/59 درصد) در منطقه مورد مطالعه داشته‎اند. از سوی دیگر تپه های پارابولیک یا سهمی شکل، بر اساس نسبت طول به عرض نیز تقسیم‎بندی می‎شوند. ویژگی های باد، فراوانی منبع ماسه و پوشش گیاهی، از عوامل کلیدی موثر بر فرم تپه های موجود هستند. برای بررسی ارتباط آماری بین مولفه‎های مورفومتری، مورفومتری تپه‎های ماسه‎ای ساحلی منتخب، شامل طول crest stoss، lee و ارتفاع اندازه‎گیری شدند. نتایج آماری نشان می دهد که مولفه ارتفاع با طول قله و دامنه پشت به باد، بهترین ضریب همبستگی را نشان می دهد. به‎گفته دیگر، ارتفاع تپه ها با تغییر طول قله و طول دامنه پشت به باد تغییر می کند و مولفه طول دامنه رو به‎باد، تاثیری بر ارتفاع ندارد.