مدل‌سازی فرسایش کرانه‌ای رودخانه جاجرود حدفاصل سد لتیان تا ماملو

رودخانه‌ها در مسیر خود همواره با پدیده‌ای به نام فرسایش دست‌به‌گریبان هستند که از یک‌سو تغییرات بسیاری را در شکل هندسی مقطع رودخانه، ریخت‌شناسی و مشخصات هیدرولیک جریان آن ایفا می‌کند و از سوی دیگر، اثرات جبران‌ناپذیری را برای اراضی مجاور کانال وارد می‌کند. از عمده‌ترین منابع تولید رسوبات، فرسایش سواحل رودخانه است. در همین راستا بررسی میزان فرسایش سواحل یکی از راهبردهای مدیریتی است. منطقه موردمطالعه سواحل رودخانه جاجرود حدفاصل سد لتیان تا سد ماملو به تعداد هفت مقطع است. در این مطالعه، برای فرسایش کرانه رودخانه و برآورد میزان رسوب از روش یا مدل برآورد رسوب کرانه و پای کرانه (bstem) که در این مدل از پارامترهای هندسی کانال (زاویه دیوار و ارتفاع کرانه و فاصله پنجه کرانه و زاویه آن)، ارتفاع لایه‌ها و جنس آن‌ها، اطلاعات جریان و پوشش گیاهی و سایر مواد پوشاننده کناره استخراج و استفاده‌شده است. در این پژوهش از عمق جریان در حالت دبی لبالبی و طول مدت جریان 12 ساعته برای مدل‌سازی فرسایش کرانه استفاده گردید. مدل با محاسبه تنش برشی و میزان مقاومت خاک به مدل‌سازی میزان تخریب کرانه می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان داد که تمام مقاطع به‌جز مقطع 6، دارای فرسایش زیاد است. تفاوت مقادیر فرسایش نیز در مقاطع مختلف بیشتر به دلیل نوع رسوبات کرانه و زاویه شیب کرانه بوده است. ازنظر پایداری کرانه و ضریب ایمنی (fs) نیز ناپایدارترین کرانه در مقطع 5 و پایدارترین کرانه در مقطع 6 رودخانه بوده است.

erosion modeling of jajrud river banks between letyan and mamlu damsjajrud, tehran

rivers in their path are always struggling with a phenomenon called erosion, which on the one hand causes many changes in the geometric shape of the river section, morphology and hydraulic characteristics of its flow, and on the other hand, it brings irreparable effects to the lands adjacent to the channel.one of the main sources of sediment production is the erosion ofriver banks. in this regard, investigating the amount of coastalerosion is one of the management strategies. the area understudy is the banks of the jajroud river, between letian dam andmamlo dam, with a total of seven sections. in this study, for theerosion of the river bank and estimation of the amount ofsediment from the method or model of estimation of the bank and foot of the bank (bstem) in this model, the geometrical parameters of the channel (angle of the wall and height of the bank and the distance of the toe of the bank and its angle), theheight of the layers and their species, flow information and vegetation cover and other side cover materials have been extracted and used. in this research, the depth of the flow in a spiral discharge mode and the flow duration of 12 hours were used to model the bank erosion. the model models the amountof bank destruction by calculating the shear stress and soilresistance. the results of the research showed that all sectionsexcept section 6 have high erosion. the difference in erosionvalues in different stages was mostly due to the type of bank sediments and bank slope angle. in terms of bank stability and safety factor (fs), the most unstable bank was in section 5 and the most stable bank was in section 6 of the river .