واکاوی پیوند میان نوسان شمالگان و رخداد بارش در ایران

در این پژوهش برای واکاوی نقش نوسان شمالگان در فراوانی روزهای همراه با رخداد بارش در ایران از داده‏های روزانه بارش gpcc، داده‏های روزانه نوسان شمالگان از مرکز پیش‏بینی آب و هوایی نوا و داده‏های ارتفاع ژئوپتانسیل 700 هکتوپاسکال از پایگاه داده‏های مرکز ملی پیش‏بینی محیطی مرکز ملی پژوهش‏های جوی طی بازه زمانی 13671391 استفاده شد. نخست، برای بررسی نقش نوسان شمالگان بر روی فراوانی رخداد بارش، از آماره خی‌دو و سپس از آزمون همبستگی تاخیری برای یافتن بیشترین همبستگی میان این دو پارامتر استفاده شد. با استفاده از تاخیر زمانی، فراوانی روزهای همراه بارش‏ از آبان تا اردیبهشت هنگام برقراری نمایه مثبت و منفی نوسان شمالگان بررسی شد. نتایج نشان داد که احتمال رخداد بارش هنگام نمایه مثبت شمالگان بیشترین است. نقشه‏های میانگین ارتفاع تراز 700 هکتوپاسکال هنگام برقراری نمایه مثبت شمالگان نشان می‏دهد که شیو شدید فشار در شرق اقیانوس اطلس حاصل کاهش شدید فشار کم‏فشار قطبی و افزایش گستره نصف‏النهاری پُرفشار جنب‏حاره در حوالی نصف‏النهار گرینویچ به طرف عرض‏های بالاتر سبب می‏شود تا ناوه کم‏عمقی بر روی شرق دریای مدیترانه به‏وجود ‏آید که همراه جریانات شمال‏سو شرایط پویشی برای ایجاد سامانه کم‏فشار شرق دریای مدیترانه به‏وجود می‏‏آورد.