بررسی الگوی پراکنش مکانی نبکا (مطالعه موردی: دشت صوفیکم، استان گلستان)

نبکا نقش‏های متعددی در پایداری اکوسیستم‏های مناطق خشک و فرا‏خشک دارد؛ مهم‏ترین نقش آن‏ حفظ پوشش گیاهی و تثبیت ماسه‏های روان است. تحقیق حاضر بر اساس روش میدانی شمارش 147 نبکا در دشت صوفیکم استان گلستان انجام شده است. به‏منظور بررسی تعیین نوع الگوی پراکنش نبکاها و عوامل تاثیرگذار در پراکنش مکانی آن‏ها، خصوصیات مورفومتریک نبکا‏ها (طول، عرض، و ارتفاع نبکاها) در عرصه تعیین شد و موقعیت مکانی آن‏ها ثبت گردید. همچنین، برای تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از راس نبکاها خاک نمونه‏بردار شد و سپس تحلیل‏ مکانی نبکاها با استفاده از توابع k رایپلی، g تک‏متغیره، و تابع همبستگی نشان‏دار انجام شد. پراکنش مکانی نبکاها در فاصله‏های بین 0 تا 50 متر به‏صورت کپه‏ای تعیین شد. همچنین، تحلیل تابع همبستگی نشان‏دار با احتمال 95درصد و در سطح 5درصد برای پارامترهای طول نبکا، کج‏شدگی رسوبات، اسیدیته، و ماده آلی خاک نبکاها بیانگر تاثیر این عوامل در الگوی پراکنش بود و سایر پارامترهای مورد مطالعه تاثیری نداشتند. با توجه به نقش مثبت نبکا در کاهش اثر فرسایش بادی، بررسی پراکنش مکانی و عوامل موثر در پراکنش و توسعه نبکاها و ضرورت آگاهی از فرایند‏های طبیعی آن‏ها می‏تواند در مدیریت بهتر به‏منظور کاهش میزان فرسایش بادی کاربردی باشد.