بررسی توانمندی‎ها و راهکارهای توسعه گردشگری روستایی در بخش کهک استان قم

گردشگری روستایی در استان قم که قابلیت ویژه‎ای در گردشگری مذهبی دارد، پدیده‎ای نامتعارف جلوه می‎کند، اما این استان با داشتن 88/93 درصد شهرنشینی، دارای آلودگی‎های هوا و حاشیه‎نشینی و اسکان غیر رسمی در شهر قم است که در گرایش شهروندان به گردشگری روستایی موثر است. بخش کهک قم با روستاهای ییلاقی، از مقاصد شهرنشینان برای گردشگری روزانه و گاه موقت چندروزه است. روستاهای مورد بررسی با وجود جاذبه‎های طبیعی و انسانی در بُعد منطقه‎ای، نتوانسته‎اند از فرصت گردشگرپذیری موجود برای توسعه گردشگری روستایی و درنهایت توسعه روستا موفق عمل کنند. پژوهش پیش رو با استفاده از روش پیمایشی، کتابخانه‎ای و مطالعات میدانی و با در نظر گرفتن دیدگاه سه گروه مشارکت‎کننده (گردشگران، مسیولان و خانوار ساکن)، راهبردهایی را برای توسعه گردشگری روستاهای هدف ارایه کرده است. جامعه آماری پژوهش شامل 874 خانوار ساکن، بیش از 10000 نفر گردشگر سالانه روستاهای مورد مطالعه و 25 مسیول در زمینه گردشگری است که با استفاده از نمونه‎گیری کوکران 267 نفر از ساکنان روستا، 306 نفر گردشگر و 25 مسیول برای جامعه نمونه انتخاب شده‎اند. یافته‎های پژوهش، کمبود زیرساخت‎های لازم، ازجمله مکان‎های اقامتی، پذیرایی، رفاهی و ضعف مدیریت درزمینه توسعه گردشگری را نشان می‎دهد. بررسی نتایج و تحلیل‎ها از افزایش آسیب زیست‎محیطی، به‎دلیل نامناسب بودن عوامل زیرساختی و ضعف سرمایه‎گذاری در این بخش برای استفاده از آثار مثبت گردشگری روستایی در پیشبرد توسعه روستایی حکایت دارد.