ارزیابی خدمات اکوسیستمی درختان چشم‌انداز روستایی بر اساس ادراک اجتماعات محلی مطالعه موردی: بخش طرقبه در شهرستان بینالود

درختان به‌عنوان یکی از عناصر کلیدی چشم‌اندازهای روستایی، طیف وسیعی از خدمات اکوسیستمی را فراهم می‌نمایند. بااین‌حال، استفاده بی‌رویه از خدمات اکوسیستم‌های طبیعی توسط اجتماعات محلی، به چالش آفرینی محیطی روزافزون خصوصاً در مناطق روستایی منجر شده است. در همین راستا، ارزیابی خدمات اکوسیستمی درختان به دلیل نقش آن در کاهش پیامدهای نامطلوب فعالیت‌های انسانی بر اکوسیستم‌ها و کمک به رفع شکاف بین مقاصد پایداری و اهداف اقتصادی اهمیت بسزایی یافته است. در این میان، اجتماعات روستایی اصلی‌ترین ذی‌نفعان اکوسیستم‌های طبیعی می‌باشند و نیاز است تا خدمات اکوسیستمی درختان را در پیوند با ارزش ادراک‌شده توسط آنان مدنظر قرار داد. لذا، هدف پژوهش حاضر ارزیابی خدمات اکوسیستمی درختان بر اساس ادراک اجتماعات محلی شهرستان بینالود می‌باشد. بدین منظور داده‌ها به روش اسنادی-کتابخانه‌ای و پیمایشی گردآوری و با نرم‌افزار spss تحلیل شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، شاغلان بخش کشاورزی و بخش گردشگری از نحوه ادراک متفاوتی نسبت به خدمات اکوسیستمی درختان برخوردارند. ارزیابی کشاورزان نسبت به خدمات اکوسیستمی درختان به لحاظ اهمیت درختان در تامین محصولات با میانگین 96.58، ایجاد حس تعلقمانی با میانگین 95.08 و حفظ کیفیت منابع محیطی با میانگین 93.88 می‌باشد. درحالی‌که، ارزیابی شاغلین بخش گردشگری به دلیل عملکرد تفریحی درختان با میانگین 99.98 و ارزش زیبایی‌شناسی درختان با میانگین 90.86 است. در زمینه نحوه ادراک روستاییان بخش طرقبه بر اساس جنسیت، به‌جز دو شاخص کیفیت منابع محیطی و عملکرد تفریحی درختان (با سطح معناداری کوچک‌تر از 0.05)، در مابقی شاخص‌ها سطح معناداری بزرگ‌تر از 0.05 می‌باشد و زنان و مردان بخش طرقبه در زمینه خدمات اکوسیستمی درختان از ادراک متفاوتی برخوردارند.

assessing the ecosystem services of rural landscape trees based on the perception of local communities case study: torghabeh county in binalood city

as one of the key elements of rural landscapes, trees provide a wide range of ecosystem services. however, local communities' indiscriminate use of natural ecosystem services has led to an increasing environmental challenge, especially in rural areas. in this regard, the evaluation of the ecosystem services of trees has become very important due to its role in reducing the adverse consequences of human activities on ecosystems and helping close the gap between sustainability and economic goals. meanwhile, rural communities are the main beneficiaries of natural ecosystems and there is a need to consider the ecosystem services of trees in connection with the value perceived by them. therefore, the current research aims to evaluate the ecosystem services of trees based on the perception of local communities in binaloud city. for this purpose, the data was collected by document-library and survey methods and analyzed with spss software. based on the research findings, the employees of the agriculture sector and the tourism sector have different ways of understanding the ecosystem services of trees. farmers' assessment of the ecosystem services of trees in terms of the importance of trees in providing products with an average of 96.58, creating a sense of belonging with an average of 95.08 and maintaining the quality of environmental resources with an average of 93.88. the evaluation of tourism workers is due to the recreational performance of trees with an average of 98.99 and the aesthetic value of trees with an average of 90.86. in terms of the perception of the villagers of targahbe sector based on gender, except for two indicators of the quality of environmental resources and the recreational performance of trees (with a significance level of less than 0.05), in the rest of the indicators, the significance level is greater than 0.05 and women and men of targahbeh sector the ecosystem services of trees have different perceptions.