تعیین عوامل تاثیرگذار بر روابط ایران و عراق بر مبنای نظریه پیوستگی جیمز روزنا

دو کشور ایران و عراق به عنوان کشورهای مهم و تاثیرگذار در روندها و عرصه ژئوپلیتیک منطقه جنوب غرب آسیا می‌باشند که مناسبات این دو کشور دارای فراز و فرودهای خاص خود در هر دوره زمانی بوده است و با سقوط صدام حسین و حزب بعث و تغییر حاکمیت سیاسی در عراق شاهد بهبود مناسبات فی مابین بوده‌ایم و با توجه به اهمیت و کم و کیف روابط، شناسایی و تعیین عوامل موثر بر روابط و مناسبات دوجانبه در آینده دارای اهمیت دوچندان می‌باشد. در همین راستا در این مقاله در راستای پاسخ به این پرسش که بر مبنای نظریه پیوستگی جیمز روزنا از میان عوامل تاثیرگذار بر روابط ایران و عراق، مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عوامل کدامند؟ با استفاده از مطالعه سوابق و پیشینه تحقیقات انجام یافته و استفاده از نظر تعداد 20 نفر از خبرگان، مهمترین عوامل مرتبط با متغیرهای پنجگانه مدل پیوستگی جیمز روزنا شامل: فرد، نقش، حکومت، جامعه و محیط شناسایی و تعیین و در نهایت برآورد و تحلیل مربوط به هر متغیر انجام گردید. بر طبق یافته ها: دو کشور ایران و عراق، به عنوان کشورهای در حال توسعه‌ای مطرح می‌باشند که تصمیم گیری در این نظام‌ها انفرادی است و بیشتر متکی بر تصمیمات فردی می‌باشد و علاقه مندی هایی در درون این قبیل از دولت‌های در حال توسعه وجود دارد که حتی از ملیت و سرزمین برای رهبران این دولت‌ها مهم‌تر است، از قبیل: ایدئولوژی، قومیت، مذهب و... و لذا رهبران سیاسی این کشورها عمدتا علاقه دارند با نظام‌های سیاسی دیگر که نگرانی‌های مشابهی دارند متحد شوند و روابط دوجانبه را پی‌ریزی نمایند. نتایج حاکی از آن است که متغیر فرد و متغیر محیطی و عوامل مرتبط به آن‌ها بیشترین نقش و تاثیر را در تنظیم سطح روابط ایران و عراق در دهه آینده خواهد داشت.

determining the factors affecting iran-iraq relations based on james rosenau theory of continuity

iran and iraq are important and influential countries in the geopolitical events and arena of the southwest asia region. the relations between these two countries have had their ups and downs in each period. with the fall of saddam hussein and the ba'ath party political governance in iraq has seen an improvement in relations between us, and given the importance and quality of relations, identifying and determining the factors affecting relations and bilateral relations in the future is doubly important. in this regard, this article is applied in terms of purpose and result; in terms of nature and method, it is a combination of descriptive-analytical and survey approaches (interviews with experts and questionnaires) in order to answer the question that according to james rosenau's theory of continuity, what are the most important and influential factors among the relations between iran and iraq? using a study of the background and research done and using the views of 20 experts who were selected in full and purposefully, 23 factors as the most important factors related to the five variables of the james rosena continuity model, including person, role, government, society and environment were identified and determined, and finally estimates and analysis of each variable were performed. the results indicate that the individual variable (decisions and individual interests of leaders) and environmental variables (involvement and competition of powerful regional and extra-regional countries), and related factors will have the greatest role and impact in regulating the level of iran-iraq relations in the next decade.