ارزیابی کمی توانمندی‏ ها و اولویت‏ های توریستی باغ‏ های ایرانی در نواحی خشک

جاذبه ‏های طبیعی و از جمله باغ‏ ها از پتانسیل‏ های بالایی در جذب گردشگر برخوردارند. ارتباط و نزدیکی این جاذبه ‏ها با جاذبه ‏های تاریخی، که عمدتاً درون باغ‏ ها نیز هستند، اهمیت آن‏ها را دوچندان می‏ کند. استان کرمان، که یکی از استان‏ های واقع‏ شده در نواحی خشک ایران است، دارای باغ‏ های زیادی است. هدف از این پژوهش ارزیابی توانمندی باغ ‏های شهرستان کرمان در جذب گردشگر با استفاده از مدل پرالونگ است و عیار گردشگری هر باغ از میانگین چهار شاخص «زیبایی ظاهری»، «علمی»، «تاریخی- فرهنگی»، و «اجتماعی- اقتصادی»، که در پنج سطح متفاوت نمره ‏دهی می‏ شوند، به‏ دست می ‏آید. در جمع ‏آوری اطلاعات نیز از روش‏ های کتابخانه ‏ای، اسنادی، و پیمایشی استفاده شده است. به ‏منظور بررسی دقیق و امتیازدهی در طی مراحل پژوهش، ضمن بررسی منطقه، از فعالان حوزه‌ گردشگری در استان و همچنین استادان گروه برنامه ‏ریزی و مدیریت گردشگری استفاده و چهار باغ شازده ماهان، بیرم‏آباد، باغ‏موزه‌ هرندی، و فتح‏آباد برای این تحقیق انتخاب شده‏اند. نتایج پژوهش نشان می‏دهد که از نظر عیار گردشگری باغ شازده با امتیاز 0/7 رتبه‌ اول را به خود اختصاص داده است. با توجه به آمار وزارت میراث ‏فرهنگی، گردشگری، و صنایع‏ دستی و یافته ‏های مدل پرالونگ، در جذب گردشگر، باغ شازده در رتبه‌ اول و باغ ‏های فتح ‏آباد، هرندی و بیرم ‏آباد در رتبه ‏های بعدی قرار دارند. از نظر زیبایی، بیشترین امتیاز را باغ شازده به دلیل وجود درختان کهن‏سال، جریان آب، و ساختمان زیبا کسب کرده است. از لحاظ ارزش علمی باغ ‏موزه‌ هرندی با امتیاز 0/69 رتبه‌ اول را در اولویت‏ بندی کسب کرده است که از دلایل آن می‏ توان به وجود موزه‌ باستان‏ شناسی (آثار ارزشمندی در آن نگهداری می ‏شود) اشاره کرد. به‏ طور کلی بر اساس مدل تحقیق در چهار باغ مورد مطالعه، امتیاز ارزش تاریخی- فرهنگی (0/75) و ارزش زیبایی ظاهری (0/74) بسیار بالاتر از امتیاز ارزش‏ های اجتماعی- اقتصادی (0/52) و علمی (0/55) است که نشان از زیبایی باغ‏های مورد مطالعه و همچنین ارزش تاریخی آن‏ها دارد.

quantitative evaluation of the tourism capabilities and priorities of persian gardens in arid areas

abstract:natural attractions, including gardens, have great potential for attracting tourists. the connection and proximity of these attractions with historical attractions, which are mainly inside the gardens, doubles their importance. kerman province, which is one of the provinces located in the arid regions of iran, has many gardens. the purpose of this study is to evaluate the ability of gardens in kerman county to attract tourists using pralong model and the tourism grade of each garden is obtained from the average of four indicators: &physical beauty&, &scientific&, &historical-cultural& and &socio-economic& which are scored in five different levels. library, documentary and survey methods have been used in data collection. in order to accurately evaluate and score during the research process while surveying the region, tourism activists in the province as well as professors of the tourism planning and management department were used and four gardens of shazdeh mahan, beyromabad, harandy garden museum and fathabad were selected for this research. the results show that in terms of tourism standard, shazdeh garden has a first rank with a score of 0.7. according to the statistics of the &ministry of cultural heritage, handicrafts and tourism& and the pralong model, in attracting tourists, shazdeh garden is in the first place and fathabad garden, harandy garden museum and beyromabad garden are in the next ranks. in terms of beauty, shazdeh garden has gained the most points due to the presence of old trees, water flow and beautiful building. in terms of scientific value, harandy garden museum has gained the first rank in the ranking with a score of 0.69, one of the reasons for which is the existence of an archaeological museum (valuable works are kept in it). in general, based on the research model in the four studied gardens, the score of historical-cultural value (0.75) and aesthetic value (0.74) is much higher than the score of socio-economic values (0.52) and scientific (0.55) which shows the beauty of the studied gardens and also their historical value.materials and methods:the present study has been carried out with the aim of application-development and based on field evaluations and also the study of historical documents and by applying one of the common models in the evaluation of geotourism potentials of the regions (pralong method).