بررسی تطبیقی شدت جزایر حرارتی بر اساس هندسة شهری (مطالعه موردی: محلات کوی ولیعصر و شنب غازان شهر تبریز)

این پژوهش با هدف شبیه ‏سازی و محاسبه حداکثر شدت جزایر حرارت شهری (uhimax) با توجه به شرایط هندسه‌ شهری در مناطق کوی ولیعصر و شنب غازان تبریز با استفاده از معادله‌ عددی- نظری oke انجام شده است. برای اجرای این کار، نخست هندسه‌ محلات مورد نظر با توجه به شعاع 20متری در کوی ولیعصر و 15متری در شنب غازان از محور معابر به بلوک‏های مجزایی تقسیم ‏بندی شد و سپس نسبت عرض معابر و ارتفاع بناها (h/w) در نرم‏افزار gis محاسبه و در پایان بر اساس معادله‌ oke، uhimax محاسبه و شبیه‏ سازی شد. نتایج حاصل از این شبیه ‏سازی نشان داد که در محلات مورد مطالعه هر چه بناها بلندمرتبه ‏تر و عرض معابر کمتر باشد میزان uhimax بیشتر است و هر قدر عکس این شرایط حاکم باشد مقدار uhimax نیز کمتر خواهد بود. همچنین، مشخص شد که در کوی ولیعصر، از میان 10 بلوک، بلوک d باc ° 1/9 و بلوک h باc°  8/2 دارای کمترین و بیشترین مقدار uhimax است. در منطقه‌ شنب غازان نیز بلوک g باc°  0/8 کمترین و بلوک b باc°  6/8  بیشترین uhimax را به خود اختصاص داده ‏اند. برآورد حاصل از مدل رگرسیون نیز نشان داد که عرض معابر در محلات مورد نظر نسبت به ارتفاع ساختمان‏ ها اثر بیشتری در تغییرات uhimax دارد. همچنین، نتایج حاصل از دمای سطح زمین نیز نشان داد که کوی ولیعصر در دو فصل زمستان و تابستان به ‏ترتیب بیشترین و کمترین دما را دارد؛ در حالی که در منطقه‌ شنب غازان تفاوت چندانی نداشته و دما در سطح پایینی قرار دارد.

comparative analysis of the urban heat island intensity based on urban geometry (case study: valiasr and shanb ghazan neighborhoods of tabriz)

the thermal island phenomenon is the excess heat on the surface of the earth and the atmosphere of urban areas compared to its suburbs. thermal island by changing the pattern of local winds, enhancing the growth of clouds and fog, increasing lightning and affecting rainfall, lowers the urban air and causes discomfort and discomfort to city dwellers and by affecting human health, the possibility of asthma and various diseases increases other respiration. therefore, this research has been done with the nature of developmental-applied and descriptive-analytical and the purpose of simulation and calculation of the maximum intensity of urban heat islands (uhimax) according to urban geometry conditions in valiasr and shanb ghazan alleys of tabriz.the present research is descriptive-analytical in terms of method and has a developmental-applied nature. in this study, the required data were obtained through library, documentary and field studies. in this research, landsat satellite imagery of 8 oli and tirs sensors in 163 and row 34 for the years 13/01/2019 and 12/08/2019 has been used. the method of this research is based on oke numerical-theoretical equation. to do this, first the geometry of the desired areas according to a radius of 20 meters in valiasr alley and 15 meters in the ghazan slope from the axis of the passages to separate blocks and then the ratio of width of the passages and height of the building (h / w) in gis software finally, based on oke equation, uhimax was calculated and simulated.in this study, in order to calculate the height-width ratio (h / w), first using arcgis10.5 software, the central axis of the passages was determined and then to determine the average height of buildings effective in thermal island changes, a radius of 20 meters left and right of the passages for valiasr alley and a radius of 15 meters was considered for shanb ghazan area (the choice of radii depended on the width of the passages).