حزب التحریر و حوزه نفوذ آن در آسیای مرکزی

حزب التحریر نام یک جنبش اسلامی است که در سال 1952 تقی‏الدین النبهانی، عالم فلسطینی، آن را تاسیس کرد. وی که از اعضای فعال اخوان ‏المسلمین مصر بود، پس از جدایی از اخوان‏ به تاسیس حزب التحریر اقدام نمود. این جنبش اسلامی، که با پیروی از آموزه‏های موسس خود درصدد برقراری حکومت اسلامی (خلافت) است، به‏سرعت در جهان اسلام بازتاب فضایی یافت. یکی از کانون‏های نفوذ این حزب آسیای مرکزی است. پیشینه‌ فعالیت التحریر در آسیای مرکزی به پایان دهه‌ 1980 و آغاز دهه‌ 1990میلادی برمی‏گردد. در این پژوهش، که روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و برای جمع‏آوری اطلاعات از منابع مکتوب و اینترنت استفاده شده، سوال این است: قلمروخواهی حزب التحریر در آسیای مرکزی ناشی از چه چیزی بود؟ در پاسخ می‏توان آن را ناشی از ایدئولوژی حزب برای برقراری حکومت اسلامی (خلافت) در آسیای مرکزی قلمداد کرد.یافته‏های پژوهش نشان می‏دهد سقوط اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، ایجاد فضای لازم برای فعالیت گروه‏های اسلام‏گرا در آسیای مرکزی، اقبال گسترده‌ مسلمانان به اسلام‏گرایی، و شرایط سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی منطقه در زمره‌ عوامل مهمی بودند که زمینه‌ لازم را برای قلمروخواهی التحریر در آسیای مرکزی فراهم نمودند. بنابراین، می‏توان گفت حضور این حزب در منطقه مبارزه به‏منظور بیداری اسلامی، جاری‏نمودن شریعت اسلامی، و نهایتاً برقراری حکومت اسلامی (خلافت) است.

al-tahrir party and its influence in central asia

introduction: different islamic movements are active in the political geography of the islamic world. despite the differences in their approach to political and social issues, the ultimate goal of all of them is to establish an islamic government. one of these islamic movements is the hizb al-tahrir, developed in 1952 by sheikh taghi al-din al-nabhani, a palestinian scholar. the movement seeking to establish an islamic state based on the teachings of its founder was quickly disseminated in the islamic world. from the very beginning of its activity, this islamic movement has stated its ultimate goal to establish an islamic state, revive the caliphate, restore islamic life, and invite the world to islam. al-tahrir states in his draft constitution that the main component of the government is the caliph and that he will be elected by a public department (majles al-ummeh) and its members will be elected by the people. since its establishment, al-tahrir has always sought to influence and dominate the political geography of the islamic world. one of the places of interest is central asia including the republics of kazakhstan, kyrgyzstan, tajikistan, uzbekistan and turkmenistan. writing since the early 1990s, he was active in central asia and aimed to establish an islamic state (caliphate).