واکاوی اثرات رویکرد مدیریت محلی بر بهبود سرمایه اجتماعی در فراگرد تحولات فضایی سکونتگاه ‏های روستایی (مورد مطالعه: بخش اسفندقه، شهرستان جیرفت)

تاکنون دو «رویکرد عقلایی‏ گرایی فن‏ محور و ارتباطی» در چارچوب برنامه ‏ریزی توسعه و تحول مطرح بوده است. اما، در نظام مدیریت و برنامه ‏ریزی توسعه و تحول سکونتگاه ‏های روستایی در ایران چیرگی رویکرد عقلایی ‏گرایی با اصالت متخصص چالش‏ های پُرشماری در این فراگرد ایجاد کرده است. بنابراین، در پژوهش حاضر برای تبیین این چالش ‏ها به شیوه‌ کمی و میدانی و توصیفی- تحلیلی این موضوع در سی روستای نمونه از مجموع 42 روستای ناحیه‌ موردمطالعه با بهره‏ گیری از روش مدل معادلات ساختاری و نرم‏ افزار آموس گرافیک وارسی شده است. یافته‏ های پژوهش ناکارآمدبودن رویکرد حاکم بر مدیریت محلی در راستای بهبود سرمایه‌ اجتماعی و تحولات فضای سکونتگاه‏ های روستایی را آشکار ساخت. همچنین، یافته‏ های مدل ارتباطی استاندارد آشکار ساخت که برازش ضرایب مسیر متغیر سرمایه‌ اجتماعی و تحولات فضایی و ارتباطشان مطلوب است، اما برازش سرمایه‌ اجتماعی متاثر از رویکرد حاکم بر مدیریت در ارتباط با تحولات فضایی نامطلوب است. زیرا نامولدبودن آموزش به‏ وسیله‌ مدیریت محلی موجب شده تا آگاهی اجتماعی گیرندگان و بروزدهندگان این آموزش‏ها به ‏گونه ‏ای نامولد و منفعلانه چیرگی داشته باشد. درمجموع، یافته ‏های پژوهش‏ زمینه‌ لازم برای درک و فهم مشترکی از رویکرد ارتباطی فراهم می ‏کند. از جنبه‏های ادراکی و معرفتی هم بر مبنای پی‏آیندها، نگارندگان در این پژوهش در پی آن‏اند تا انسجام لازم در ترسیم خطوط اساسی انگاره‌ نوین توسعه و تحول شکل بگیرد و به تعیین چارچوب الگوی کار رویکرد نوین یاری رسانند؛ بدین‏سان پشتوانه‏ های معرفتی و غنای لازم برای کمک به تحول فضای سکونتگاه‏ های روستایی به‏ گونه ‏ای مناسب از راه مشارکت روستاییان در این فراگرد فراهم خواهد شد.

investigating the effects of local management approach on improving social capital in the spatial transformation process of rural settlements (case study: esfandagheh district, jiroft)

introductionbased on the literature analysis and the subject’s background, two approaches of technology-oriented rationalism and communication have always been proposed in developing and transforming planning in countries’ management systems. of course, in the management system of developing countries [such as iran], the rationalist approach has always prevailed (healy, 1997). in other words, the communication approach that has been in the world management literature since the late twentieth century to pay attention to community-based approaches, as well as improving the dimensions of social capital such as social awareness, social organization, social cohesion, social trust, and social participation. it is taken into consideration; and therefore, in leading countries, it has had positive effects on the process of the spatial evolution of their settlements (hewings et al., 2018 .(however, with a centralized and government-oriented political system in developing countries, little attention has been paid to the approach. no connection. on this basis, a system of thought and approach based on rationalism, which was based more on the growth-oriented view of the economy; and has paid little attention to the social aspects of development and transformation such as social capital in the managerial attitude(passarella et al., 2018). numerous challenges have arisen in the spatial evolution of rural settlements in such countries )joshi, halseth, kanerva, 2016.(following such a challenge in the process of improving the social capital of villagers and the spatial evolution of rural settlements in developing countries and iran, therefore, the improvement of social capital characteristics is affected by the role of local management and in line with the improvement of spatial developments in rural settlements is a question that can be answered within the regions and regions of each country.