برنامه‌ریزی کاربری زمین در مواجهه با زلزله در بافت‌های فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ عبدل‌آباد شهر تهران)

بشر از دیرباز با پدیده‌های مخرب طبیعی روبه‌رو بوده است. از این رو، پیوسته در تلاش بوده راه‌حل‌هایی برای مقابله با این پدیده‌ها پیدا کند. در این میان، بافت فرسوده و ساختمان‌های واقع در این بافت بیشترین آسیب را دیده و از حداقل پیامدهای آن قطع لوله‌های تاسیساتی، ایجاد آتش‌سوزی، مسدود شدن مسیرهای دسترسی، کمک‌رسانی ضعیف و به تاخیر افتادن تخلیه افراد را می‌توان ذکر کرد. بررسی میزان آسیب‌ها و صدمه‌های ناشی از زلزله در شهرها، در بسیاری موارد نشان داده درصد بالایی از صدمه‌ها به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به وضعیت نامطلوب برنامه‌ریزی و شناسایی و کاهش خطرها مربوط می‌شده است و درواقع علل عمده آسیب‌ها و تلفات ناشی از آن را در بی‌توجهی و سهل‌انگاری در رعایت استانداردهای ایمنی سازه‌ها، در فقدان اصول، برنامه‌ها و طرح‌های شهرسازی مناسب می‌بایست جستجو کرد که با شناخت بافت و عملکرد و رفتار زلزله و استفاده بهینه از زمین و کاربری‌های آن، می‌توان اقدام موثری به منصه ظهور رساند. هدف این مقاله بررسی مولفه‌های تاثیرگذار بر تاب‌آوری بافت فرسوده در برابر زلزله در محله عبدل‌آباد منطقه 19 شهر تهران است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفیتحلیلی است و از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی استفاده شده و با مدلahp و نرم‌افزارexpert choice  به تحلیل پرداخته است. یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که عامل مدیریتی، اقتصادی و مشارکت اهالی در فرایند بازآفرینی و احیا، به‌ترتیب با امتیاز 0.145، 0.112 و 0.110در جایگاه‌های اول تا سوم قرار دارند و نشانگر اهمیت این مولفه‌ها در بین مولفه‌های مورد بررسی است. همچنین در این پژوهش با توجه به تحلیل مولفه‌ها و زیرمعیارها با استفاده از نرم‌افزار یادشده، بین عبدل‌آباد شمالی و جنوبی، عبدل‌آباد شمالی در جایگاه نخست واقع شد و براین‌اساس، بهترین محدوده از لحاظ برنامه‌ریزی بعد از وقوع زلزله را می‌توان مدیریت و ساماندهی کرد.