تحلیل فضایی دارایی‌های معیشتی خانوارهای روستایی (مطالعه موردی: شهرستان بوئین‌زهرا)

از فقیرترین و آسیب‌پذیرترین گروه‌ها در جوامع، به‌ویژه در جهان سوم، روستاییان هستند که یکی از راه‌های جلوگیری از افزایش فقر آنان توجه به وضعیت معیشتی آن‌هاست. معیشت به فعالیت‌ها، دارایی‌ها و دسترسی‌هایی گفته می‌شود که به‌طور مشترک، منابع کسب درآمد فرد یا خانوار روستایی را تعیین می‌کنند؛ بنابراین سرمایه‌های معیشتی اساس توانمندی و دخالت روستاییان در سرنوشت فردی و اجتماعی‌ آن‌ها هستند و بدنه معیشت مورد نیاز را شکل می‌دهند؛ از این‌رو پژوهش پیمایشی حاضر با هدف تحلیل توزیع فضایی دارایی‌های معیشتی انجام شده است. برای این منظور، داده‌های مورد نیاز از 532 نفر در 40 روستای شهرستان بوئین‌زهرا در سال 1397 با استفاده از پرسشنامه گردآوری شد. به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمارهای توصیفی (میانگین و فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون t تک‌نمونه‌ای و آزمون تحلیل واریانس) استفاده شد. همچنین ارزیابی و تحلیل دارایی‌ها به‌ روش آمار فضایی gi*(کریجینگ) صورت گرفت. براساس نتایج، دارایی‌های معیشتی در روستاهای مورد مطالعه در سطح متوسط و پایین قرار دارد. نتایج تجزیه واریانس یک‌طرفه نیز حاکی از اختلاف معنا‌دار میان دهستان‌های شهرستان است؛ براین‌اساس دهستان زین‌آباد از نظر دارایی‌ها ضعیف‌ترین و دهستان زهرای بالا مطلوب‌ترین منطقه هستند. نتایج تحلیل واریانس دارایی‌ها نیز نشان‌دهنده اختلاف معنا‌دار میان دارایی‌هاست؛ به‌طوری‌که دارایی اجتماعی مطلوب‌ترین و دارایی انسانی ضعیف‌ترین دارایی در دهستان‌ها هستند. نقشه ارائه‌شده به روش کریجینگ نشان می‌دهد بخش‌های مرکزی (دهستان‌های زهرای بالا، سگزآباد، ابراهیم‌آباد و قلعه هاشم‌خان) و شمال شهرستان بوئین‌زهرا (دهستان دشتابی ‌غربی) از نظر دارایی‌های معیشتی در وضعیت مطلوبی قرار دارند، اما نواحی جنوب شرق (دهستان‌های زهرای پایین) و جنوب غرب (دهستان رامند جنوبی) در وضعیت نامطلوبی هستند.

Spatial analysis of livelihood assets of rural households; Case Study: Buin Zahra Township

Introduction Poverty is one of the most important challenges humankind face with it. Villagers are one of the poorest and most vulnerable groups in societies, especially in the third world. Accordingly, providing a livelihood in human societies is one of the biggest challenges of planning, particularly in rural communities, which are the focus of the poor people in developing countries. Livelihood consist of activities, assets, and access that are jointly determine individual or rural households living condition. According to the livelihood approach empowerment and the interference power of villager in their individual and society destiny and activities are link to sustainable livelihoods framework. These criteria affect the livelihood strategies of rural households and has significant role in subsistence and livelihood sustainability. By increasing the level of access to different types of assets dependent on the livelihood and control of them , the poor will be able to provide their basic needs and they can create alternative livelihood choices , These assets comprise a livelihood body.According to these issues, the present study examines the capital and assets of poor villager and seeks to spatial analyze of livelihood assets in the villages of Buin Zahra Township, and seeks to answer these questions: how is the spatial distribution of livelihood assets in the studied villages? What level are livelihood assets in the villages of buin Zahra Township? In addition, is there difference between villages of study area in livelihood assets? Which of the livelihood assets in the villages of the study is desirable?MethodologyMethodology of this research is applied one and in the nature is descriptive analytical. Data was collected by documentary study (Books, Articles and Reports) and field study (Questionnaire, Observation, and Interview). required data was collected by using a questionnaire form and interviewing with 532 people (the Cochran formula was used for sampling) of40 villages in Buin Zahra Township, To analyze the data, descriptive statistics (Mean, Frequency) and comparative statistics (Correlation Coefficient, One Sample Ttest, ANOVA), and in order to evaluate and analyze the assets we use the Moran and Gi spatial statistics method and kriging. Validity of the questionnaire was examined by scholar and a pretest and was approved after correction. In addition, the reliability of the questionnaire was evaluated by using the Cronbach’s alpha test in the SPSS software, which was confirmed to be 0/88.In general, in order to measure the level of livelihood assets and their spatial distribution, from the perspective of the sample society, dimensions of livelihood assets were identified in six social, institutional, human, natural, physical, financial and 71 indicators.Discussion & findingsInvestigating the individual characteristics of respondents shows that the average age of individuals is 45.97 years, among them 2 percent male and the rest are women. According to the level of education, 33.1% of the respondents are illiterate, 16.5% are elementary, the fields of farm and farm jobs, which are the dominant method of livelihood of villagers. Moreover, rural households are able to earn more money and has a sustainable livelihood and less vulnerable to risks.