رابطه ی عقل با صور نزد فلوطین و مقایسه آن با نظر ملاصدرا درباره وحدت و کثرت عقل

فلوطین دمیورژ را عقل تلقی می کند و ایده های افلاطونی را به درون عقل می برد و در عین حال، هر ایده را نه اندیشه ای وابسته به عقل، بلکه عقلی تلقی می کند که با اندیشیدن به خود، به همه ی ایده ها می اندیشد و بدین ترتیب با کل اقنوم عقل عینیت می یابد. این نظریه که به نظریه ی درونیت مشهور است از مشخصات بارز فلسفه ی فلوطین و یکی از بحث برانگیزترین مسائل در حیطه ی فلسفه های نوافلاطونی است. این نظریه تا حدودی در اثولوجیا انعکاس یافته و از منابع ملاصدرا درخصوص واحد و کثیر تلقی کردن عقل به عنوان صادر اول است. در این مقاله، پس از تبیین نظریه ی فلوطین و زمینه های آن، به آراء ملاصدرا در خصوص وجوه وحدت و کثرت عقل و تاثیرپذیری او از اثولوجیا در کنار آیات و احادیث می پردازیم.

The Relationship between Intellect and Particular Intellects in Plotinus' view and Its Comparison with MullāSadrā's View on Unity and Multiplicity of Intellect

Plotinus considers Demiurge as intellect and the Platonic ideas as its thoughts. At the same time, he does not regard the existence of these thoughts as dependent on the intellect's reflection, but each of them as an independent particular intellect, whose selfthinking requires all ideas to be thought, as if it is identical with the whole hypostasis of intellect. This theory, which is called amp;quot;Internality Thesisamp;quot;, is one of the outstanding features of Plotinus' philosophy and one of the most problematic issues in Neoplatonic philosophies. This theory has been reflected in Theologia to some extent and is one of MullāSadrā's resources to believe in the unity and multiplicity of intellect as the first emanated being. This paper, after discussing the Plotinus theory and its context, is going to study MullāSadrā's view on the unity and multiplicity of intellect, and his being affected by Theologia as well as by the verses and traditions.