مواجهه دو مفهوم فضا در تماس نگارگری ایرانی با نقاشی رنسانس

نگارگری ایرانی در تاریخ پرتلاطم خود از سنت های تصویری گوناگونی تاثیر پذیرفته است. از اواسط دوره صفویه با افزایش ارتباطات با ممالک غربی، سنت تصویری رنسانس نیز از راه های گوناگونی به ایران وارد شد. تغییرات اساسی در جایگاه و شکل نگارگری ایرانی در این دوران نشان می دهد تماس با نقاشی رنسانس برای نگارگری ایرانی مواجه ای ساختاری بوده است. ریشه ای ترین بخش این مواجهه در برخورد دو درک ناهمساز از مفهوم فضا مشاهده می شود. پرسش اصلی این مقاله چرایی این مواجهه در سطح فضای تصویری است. رهیافت این مقاله در پاسخ به این پرسش رهیافتی فلسفی است؛ از این رو، کوشیده شده است با بررسی بنیادهای متافیزیکی که طرح مفهوم فضا را ممکن می سازد، این مواجهه به شکلی مفهومی تبیین شود. به این منظور، از یک سو، با استفاده از مفهوم امر ریاضیاتی در فلسفه هیدگر نشان داده شده است که چگونه فرازش متافیزیک مدرن به ظهور فضایی کمی در نقاشی رنسانس منجر شد و، از سوی دیگر، با تحلیل فضای تصویری نگارگری ایرانی نشان داده شده است که چگونه در مقابل فضای مطلق و انتزاعی نقاشی رنسانس فضای کیفی نگارگری ایرانی از طریق اجتماع عناصر محتوای خود شکل می گیرد.

The Metaphysic of Encounter of Space at the Meet of Persian Miniature with Renaissance Painting

Persian miniature was showing itself as dynamic during dialogue with ldquo otherrdquo visual traditions (Specially Eastern ones). But it seems that meet renaissance painting was a kind of ldquo encounterrdquo to a strange matter for it. The most substantial part of this encounter is incompatibility of whose perception of space. Since that the conception of space is related to basic principle of representation. What this paper has focused on, is ldquo the reasonrdquo of this encounter. With the help of philosophical approach this paper is trying to answer the question. So is to shed light on metaphysics foundation that make possible rise of conception of space in both side. By using the conception of ldquo the mathematicalrdquo in Heidegger philosophy, it is shown that how ascend of modern metaphysic was lead to quantitative perception of space in renaissance painting, and at the other hand how using a qualitative perception of space in Persian miniature opposing to modern perspective of space.