نگاه آیت‌بین به طبیعت و نقش آن در سلوک و تعالی انسان از منظر ملّاصدرا

ملّاصدرا در آثار خویش نمونه‌هایی زیاد از نگاه آیت‌بین را تصویرسازی و ارائه‌ کرده ‌است. پژوهش حاضر، نقش تعامل با طبیعت بر اساس نگاه آیت بین در سلوک و تعالی انسان را، از منظر ملّاصدرا بررسی می‏کند. با تحلیل آثار ملّاصدرا، می‌توان از سه گونه تعامل و رویکرد با طبیعت سخن‌گفت؛ نگاه‌ خنثی، نگاه کوته‌نگرانه و نگاه آیت‌بین. از نظر او، مصادیق و پدیده‌های عالم طبیعت، آیات‏الله، صنع و فعل خداوند، مظهر اسماء حسنای الهی و همچنین، در نهایت، حسن و زیبایی ممکن هستند و هست‌شان، هستِ آیتی است. این رویکرد با مولفه‌هایی مانند زیبا و نیکو بودن، انجام پیوسته و ژرف‌نگری همراه‌‌‌ است و به روش‏های مختلف در تعالی انسان نقش دارد. انسان از گذر نگاه نیکو، پیوسته، مداوم و تدریجی آیت‌‌بین به طبیعت، به معرفت اسماء حسنای الهی و لایه‌های مختلف واقعیت، باطن ایمانی و عشق اکبر دست ‌‌‌می‌یابد و شدیدترین حالت فاعلیت بالمحبه خویش را محقق ‌می‌کند.

“sign-looking” approach to nature and its role in human excellence from the perspective of mullasadra

the “sign-looking” approach to nature is one of the approaches to facing nature, which mullasadra has illustrated and presented many examples of in his works. the current research deals with the role of the interaction of this approach to nature in the conduct and excellence of human beings from the perspective of mullasadra. by analyzing the works of mullasadra, we can talk about three types of interaction and approach with nature: neutral look, short-sighted look, and “sign-looking” approach. from his point of view, the examples and phenomena of the world of nature, the signs of god, god’s works and actions are the manifestation of allah’s good names, and also the ultimate goodness and beauty are possible and their existence is the existence of a sign. this approach is associated with components such as being beautiful and good, continuous performance, and deep insight, and plays a role in human excellence in various ways. through the passing of a good, continuous and gradual view of “sign-looking” to nature, a person attains the knowledge of god’s good names and different layers of reality, inner faith, and great love, and realizes the most intense state of being active in his love.